Padaczka a prawo jazdy: jakie są wymagania i ograniczenia
Padaczka stanowi jedną z najczęstszych chorób neurologicznych diagnozowanych zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. W przebiegu epilepsji dochodzi do nagłego wzrostu aktywności elektrycznej mózgu lub w jego określonym obszarze, co wiąże się z wystąpieniem tymczasowych zakłóceń w komunikacji między neuronami. Konsekwencją wzrostu aktywności elektrycznej mózgu są nagłe, napadowe wyładowania elektryczne, podczas których chory zazwyczaj traci świadomość. Charakterystycznym objawem padaczki są również występujące drgawki toniczno-kloniczne i zaburzenia świadomości, którym nierzadko towarzyszy utrata przytomności. Zazwyczaj do ataków padaczki dochodzi nagle, przez co chory nie ma świadomości ich nadejścia, a przez to możliwości odpowiedniego przygotowania się. Występowanie nagłych, napadowych ataków padaczki wiąże się ze znacznym obniżeniem jakości codziennego funkcjonowania, ale również utrudnia wykonywanie czynności. Chociaż napady padaczkowe są krótkotrwale, wiążą się z ryzykiem wystąpienia ich w nieoczekiwanych sytuacjach i niekiedy mogą powodować zagrożenie. Dlatego też pojawiają się pytania, czy z padaczką można zrobić prawo jazdy? Czy osoba chora na padaczkę może mieć prawo jazdy? Czy osoby z epilepsją mogą jeździć samochodem? Jak odzyskać prawo jazdy po padaczce?
Czy osoba z padaczką może mieć prawo jazdy?
Prawo jazdy uprawnia do prowadzenia samochodu. Niemniej jednak, aby otrzymać pozwolenie na prowadzenie auta, kandydat powinien cechować się dobrym zdrowiem psychicznym oraz fizycznym. Jest to niezwykle istotne, ponieważ wpływa na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego. Z tego względu niektóre choroby mogą uniemożliwiać lub znacznie ograniczyć możliwość prowadzenia pojazdu. Czy ludzie z padaczką mogą mieć prawo jazdy?
Prowadzenie samochodu wymaga utrzymania koncentracji, ale również zaangażowania fizycznego i psychicznego. W przypadku padaczki dojść może do nagłej utraty kontroli nad pojazdem w wyniku napadu epileptycznego, który przebiega z utratą świadomości, przytomności, a także niekontrolowanymi ruchami ciała. Z tego względu posiadanie prawa jazdy przez osoby z padaczką wiąże się z pewnego rodzaju ryzykiem. Jak wskazują badania, największy związek z wypadkami komunikacyjnymi mają napady ogniskowe oraz uogólnione napady toniczno-kloniczne.
Okazuje się jednak, że osoby cierpiące na padaczkę mogą posiadać uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Uzależnione jest to jednak od stopnia nasilenia padaczki oraz ilości występujących napadów epilepsji. Z tego względu kluczowa jest decyzja lekarza prowadzącego. W przypadku, kiedy u osoby epilepsja objawia się sporadycznymi napadami padaczkowymi bądź osoba doświadcza aury przedpadaczkowej, która stanowi swoistego rodzaju sygnał ostrzegawczy, wówczas lekarz może wydać pozytywną opinię.
Należy jednak wskazać, że możliwe jest zaostrzenia epilepsji, co wiąże się z występowaniem większej ilości napadów padaczkowych. Oznacza to, że w przypadku, kiedy napady zaczną występować u osoby, która posiada już prawo jazdy, dokument uprawniający do prowadzenia pojazdu może zostać jej zabrany z powodu padaczki. Jak odzyskać prawo jazdy po padaczce? Kierowca będzie mógł uzyskać ponowne uprawnienie do prowadzenia pojazdów, kiedy lekarz potwierdzi, że ataki choroby nie występowały u chorego od co najmniej roku.
W przypadku padaczki alkoholowej do napadów epilepsji dochodzi po wyniku odstawienie lub znacznego ograniczenia ilości spożywanego alkoholu. W takim przypadku epilepsja jest wynikiem, konsekwencją picia, choć posiadanie prawa jazdy jest możliwe, osoby z epilepsją powinny udać się na odwyk, by nie powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa. Dodatkowo prowadzenie pod wpływem alkoholu jest karalne, grozi nie tylko utratą prawa jazdy, ale również wysoką karą pieniężną.
Należy również wskazać, że w przebiegu padaczki fotogennej napad może wywołać migoczące światło pojawiające się między innymi w trakcie prowadzenia samochodu, kiedy na przemian wyjeżdżamy w miejsca nasłonecznione i zacienione. Okazuje się jednak, że napady te mogą być skutecznie kontrolowane poprzez noszenie okularów przeciwsłonecznych. W takim przypadku lekarz wydając opinię, umieszcza specjalny zapis, który nakłada na epileptyka obowiązek noszenia okularów przeciwsłonecznych w trakcie jazdy.
Epilepsja a prawo jazdy: przepisy prawne, ustawa
Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej, rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie badań lekarskich osób, które ubiegają się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz kierowców, padaczka oznacza wystąpienie co najmniej dwóch nieprowokowanych napadów padaczkowych w odstępie nie mniejszym niż pięć lat. Z kolei napad prowokowany to taki, którego przyczyny są znane choremu, co oznacza, że może go próbować uniknąć. Należy wskazać, że osoby chorujące na padaczkę, mogą uzyskać prawo jazdy. Niemniej jednak zobowiązane są do oddania się dodatkowym badaniom neurologicznym. Okazuje się bowiem, że prawidłowo prowadzona i leczona epilepsja może nie dawać żadnych objawów w postaci ataków padaczki. Oznacza to, że w takim przypadku napady epilepsji mogą nie występować wcale bądź pojawiać się sporadycznie, nie stanowią zagrożenia dla kierowcy oraz innych uczestników ruchu drogowego. Należy zatem wskazać, że to, czy dana osoba z padaczką będzie mogła uzyskać prawo jazdy, należy do decyzji lekarza prowadzącego, który bierze pod uwagę częstotliwość występowania ataków oraz skuteczność leczenia.
Zgodnie z dyrektywą wskazano, że orzeka się istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami w przypadku, kiedy do napadu padaczkowego doszło w ciągu ostatniego roku choroby.
Epilepsja jest chorobą, która wiąże się z utrudnieniem codziennego funkcjonowania, a dodatkowo występowaniem zaburzeń pamięci przy padaczce oraz zmian w mózgu po ataku padaczki. Niemniej jednak postęp neurologii oraz dostępność coraz lepszej jakości leków pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia, dzięki któremu chorzy na padaczkę mają szansę na prowadzenie normalnego trybu życia, również do posiadania prawa jazdy i prowadzenia pojazdów. Należy zatem podkreślić, że osoby cierpiące na epilepsję mogą posiadać prawo jazdy, ale pod pewnymi warunkami, które dyktuje prawo.
Źródła:
- http://dziennikustaw.gov.pl/du/2013/133/1