Biała wydzielina z pochwy — czy to powód do niepokoju?
Zmieniona konsystencja śluzu pochwowego może mówić wiele o potencjalnych chorobach, zwłaszcza jeśli towarzyszą jej inne objawy. Oczywiście nie każda z nas, widząc upławy, powinna od razu pędzić do ginekologa, ale warto zachować czujność. Na zmianę barwy wydzieliny mogą wpływać także: kobiece hormony, których intensywność produkcji zależy od fazy cyklu miesiączkowego, ciąża i zaniedbania higieny intymnej. Co oznacza biała wydzielina z pochwy? Jakie objawy wskazują na grzybicze zapalenie pochwy, a jakie na bakteryjne? W jakich jeszcze sytuacjach śluz staje się gęsty lub ma przykry zapach? Odpowiadamy na te i inne pytania.
- Jak wygląda prawidłowa wydzielina z pochwy?
- Czym jest biała wydzielina z pochwy?
- Biała wydzielina z pochwy a dodatkowe objawy
- Czy biała wydzielina z pochwy jest oznaką ciąży?
- Biała wydzielina z pochwy podczas stosunku
- Jak uniknąć nieprzyjemnego zapachu z pochwy?
- Cykl miesiączkowy a biała wydzielina z pochwy
- Co oznacza biała wydzielina z pochwy przed okresem?
- Biała wydzielina z pochwy przy tabletkach antykoncepcyjnych
- Biała wydzielina z pochwy u dziewczynki
Jak wygląda prawidłowa wydzielina z pochwy?
Sama obecność śluzu w pochwie to naturalne zjawisko, które nie powinno niepokoić, o ile spełnione są następujące warunki: treść jest mało obfita, to znaczy nie wymusza noszenia wkładek, nie ma nieprzyjemnego zapachu i jest praktycznie bezbarwna.
Czym jest biała wydzielina z pochwy?
Wydzielina z pochwy to śluz szyjkowy oraz złuszczone komórki nabłonka. Jest jak najbardziej pożądana i ma konkretne funkcje, przede wszystkim zapobiega powstaniu mikrouszkodzeń, które mogłyby okazać się wrotami dla drobnoustrojów chorobotwórczych, wywołujących infekcję. Dodatkowo ułatwia odbycie stosunku płciowego, działając jak naturalny lubrykant.
Biała wydzielina z pochwy a dodatkowe objawy
Białą wydzinę z pochwy najlepiej określić po przeanalizowaniu towarzyszących objawów. Oczywiście nie powinno się tego robić na własną rękę, tylko udać się do lekarza i opowiedzieć mu dokładnie o wszystkich dolegliwościach. Oto przykładowe choroby, w których przebiegu może wystąpić zmiana charakteru treści wydobywającej się z pochwy.
Kandydoza pochwy — objawy:
- biała, serowata wydzielina z pochwy przypominająca kłaczki,
- silny świąd,
- pieczenie okolic intymnych wraz z bólem pochwy i obrzękiem, zaczerwienieniem i linijnymi pęknięciami sromu,
- trudności i dyskomfort podczas oddawania moczu.
Powyższe objawy mogą sugerować schorzenie wywołane przez grzyby z rodzaju candida, których namnożeniu sprzyja niedobór pałeczek kwasu mlekowego. Badania wskazują, że u 75% kobiet wystąpił przynajmniej jeden epizod infekcji grzybiczej w ciągu życia, a u 40–45% co najmniej dwa epizody. Ze względu na powszechność choroby oraz łatwość nawracania, kandydoza powinna być właściwie diagnozowana, zwłaszcza że może być pierwszą oznaką cukrzycy. Leczenie zakażeń candida spp polega na przyjmowaniu doustnych antybiotyków. W terapii sprawdzają się także globulki przeciwgrzybicze i miejscowe leki azolowe np. kotrimoksazol.
Waginoza bakteryjna — charakterystyka wydzieliny:
- nieprzyjemny zapach przypominający rybi odór,
- nieduża obfitość,
- biaława, jednorodna i przylegająca do ścian pochwy.
Waginoza bakteryjna to kolejna choroba związana z nieprawidłowościami w śluzie pochwowym, chociaż 50–75% pacjentek nie ma objawów zakażenia. Najczęściej spowodowana jest wniknięciem do organizmu bakterii Gardnerella vaginalis, które zastępują prawidłową florę bakteryjną pochwy i naturalny śluz, co powoduje wzrost pH. Wydzielina o nieprzyjemnym zapachu przypominającym rybi odór jest niezbyt obfita, biaława, jednorodna i przylega do ścian pochwy. Leczenie polega głównie na przyjmowaniu antybiotyku — metronidazolu.
Rzęsistkowica — objawy:
- zmieniony wygląd wydzieliny, która przybiera zielonkawą barwę,
- upławy stają się obfite i pieniste,
- bolesność w podbrzuszu,
- dyskomfort podczas stosunku.
Rzęsistkowica przenoszona jest drogą płciową, a patogenami chorobotwórczymi są pierwotniaki, a konkretnie rzęsistek pochwowy Trichomonas vaginalis. Do zakażenia dochodzi głównie drogą płciową (rzadziej przez używanie wspólnych przedmiotów do higieny osobistej). To jedna z najczęstszych infekcji intymnych. Szacuje się, że zakażenie może dotyczyć ponad 11% kobiet w wieku ≥ 40 lat. Wiąże się z 2–3-krotnym wzrostem ryzyka infekcji HIV i zagrożeniem wystąpienia zapalenia miednicy mniejszej. Charakterystyczny jest także obraz tarczy szyjki macicy z licznymi nadżerkami, nazywany szyjką truskawkową. Poza zażywaniem antybiotyku (metronidazolu) należy dbać o higienę intymną i używanie własnych przyborów kąpielowych.
Chlamydia — objawy:
- wydzielina pochwowa zmienia kolor na brunatny, staje się pienista,
- świąd okolicy cewki moczowej,
- ból towarzyszący oddawaniu moczu,
- upławy.
Chlamydia jest wywołana przez Chlamydia trachomatis, najczęściej wnika do dróg rodnych podczas stosunku seksualnego. Ponad połowa zakażonych kobiet przechodzi chlamydiozę bezobjawowo. Jednak nie zawsze jest to regułą, czasami towarzyszyć jej mogą konkretne, wymienione wyżej dolegliwości.
Czy biała wydzielina z pochwy jest oznaką ciąży?
Zmiana w wydzielinie z pochwy może być pierwszym zauważalnym objawem ciąży. Śluz pełni funkcję ochronną i zapobiega zakażeniu matki i płodu. Powinien być bezwonny i bezbarwny i stworzyć tzw. czop śluzowy, usuwany na krótko przed porodem.
Obecność białej wydzieliny może być oznaką infekcji grzybiczej, zwłaszcza jeśli przyszła mama odczuwa pieczenie i swędzenie lub zaczerwienienie w okolicy krocza. W przebiegu drożdżycy konsystencja wydzieliny przypomina twaróg. Głównym i najbardziej uciążliwym objawem grzybicy pochwy jest silny świąd sromu i pochwy oraz bolesność w czasie oddawania moczu. Najlepszą i najskuteczniejszą metodą leczenia kandydozy w ciąży jest stosowanie leków przeciwgrzybiczych miejscowo.
Gdy kolor wydzieliny staje się zielonkawy albo z pochwy zaczyna wydobywać się pienista wydzielina, należy zgłosić się do lekarza, ponieważ wysoce prawdopodobne jest, że doszło do zakażenia rzęsistkiem. Pierwotniak ten jest bardzo niebezpieczny, ponieważ może doprowadzić do przedwczesnego porodu lub nawet poronienia.
Za niepokojące objawy uznaje się również: sączenie się i bardzo dużą ilość wydzieliny, co może świadczyć o sączeniu wód płodowych. W tej sytuacji najlepiej udać się do szpitala – medycy sprawdzą, czy nie doszło do wycieku wód płodowych.
Biała wydzielina z pochwy podczas stosunku
Jeśli po stosunku zwiększa się ilość produkowanej wydzieliny i nie wiąże się to z innymi objawami, najpewniej jest to naturalny proces. Pochwa oczyszcza się poprzez uwalnianie śluzu. Płyn jest uwalniany z gruczołów w obrębie szyjki macicy i pochwy, aby wypłukać wszelkie bakterie i stare komórki, które zalegając, mogłyby prowadzić do infekcji.
W trakcie podniecenia seksualnego organizm dąży do zwiększenia nawilżenia dróg rodnych. Dzieje się tak w efekcie zwiększenia przepływu krwi do sromu, co niesie za sobą łatwiejsze przepuszczanie płynu przez ściany naczyń. Gruczoły Bartholina (w sromie tuż za otworem pochwy) i gruczoły Skenego (wokół cewki moczowej) wytwarzają dodatkowy płyn, który pomaga zmniejszyć tarcie podczas penetracji, czasami ma on białawy kolor.
Niewystarczająca ilość śluzu podczas kontaktów seksualnych może nieść dyskomfort dla partnerki. Czasami jest to rezultat przyjmowania leków, zmian hormonalnych, albo czynników osobniczych. Żeby uniknąć wzrostu tarcia, a tym samym ryzyka powstania mikrouszkodzeń, przez które może dojść do zapalenia pochwy, warto skorzystać z powszechnie dostępnych lubrykantów.
<cytat> Poziom estrogenu jest niższy na początku cyklu miesiączkowego, więc jeśli decydujesz się odbyć stosunek właśnie wtedy, prawdopodobnie zauważysz mniejszą ilość białych upławów.
Pamiętaj jednak, że dokuczliwe objawy sugerują konieczność wizyty ginekologicznej:
- dolegliwości bólowe,
- obecność nieprzyjemnego zapachu,
- uczucie pieczenia,
- grudkowata wydzielina,
- zaczerwienienia w obrębie pochwy i sromu.
Jeśli zastanawiasz się, czy konkretny symptom wymaga konsultacji lekarskiej, lepiej ją odbyć niż bagatelizować problem.
Jak uniknąć nieprzyjemnego zapachu z pochwy?
Żeby uniknąć nieprzyjemnego zapachu, warto zadbać o to, by zabezpieczyć drogi rodne kobiety przed drobnoustrojami mogącymi być przyczyną licznych infekcji. W tym celu zaleca się przestrzeganie paru podstawowych zasad m.in.:
- używania płynu do higieny intymnej, rekomendowanego przez ginekologa;
- stosowanie produktów wpływających na mikroflorę pochwy, utrzymujących pałeczki kwasu mlekowego w drogach rodnych oraz globulek dopochwowych wskazanych przez specjalistę. Zwłaszcza u kobiet z częstymi problemami przydane może okazać się zażywanie probiotyków ginekologicznych;
- wskazanie może być zaprzestanie irygacji pochwy;
- należy unikać przypadkowych kontaktów seksualnych i częstych zmian partnerów;
- podcierać się w kierunku warg sromowych do odbytu;
- używać prezerwatyw (zmniejszają ryzyko chorób przenoszonych wenerycznych).
Cykl miesiączkowy a biała wydzielina z pochwy
W czasie cyklu menstruacyjnego śluz się zmienia np.:
- śluz krótko przed owulacją i pierwszej połowie cyklu — jest niemal wodnisty, nieznacznie się ciągnie — wszystko dlatego, że ciało kobiety przygotowuje się na zapłodnienie, a do tego konieczne jest ułatwienie poruszania się plemnikom;
- śluz podczas owulacji – jest ciągnący się, o dużej wilgotności, przyjmujący gęstą konsystencję, porównywaną niejednokrotnie do sera;
- śluz w drugiej połowie cyklu i przed okresem — bywa bardzo gęsty, mętny i lepki — uniemożliwia zapłodnienie, pojawia się w nieznacznej ilości.
Co oznacza biała wydzielina z pochwy przed okresem?
Jak już zostało wspomniane bezpośrednio przed okresem, śluz staje się barierą dla plemników. Pojawia się on pod wpływem zwiększonej ilości progesteronu w ostatnich 10 dniach cyklu menstruacyjnego, poprzedzającego krwawienie miesięczne. W zdecydowanej większości przypadków jest biały, ale fazę niepłodności może cechować także wystąpienie brązowej wydzieliny, co świadczy o obecności starszej krwi drogach rodnych, może zapowiadać zbliżający się okres lub sygnalizować zapłodnienie – zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej w ścianie macicy, powodujące krwawienie (tzw. krwawienie implantacyjne), lub żywo czerwony – co jest informacją o tym, że rozpoczęło się złuszczanie śluzówki macicy, a zatem zaczyna się okres.
Biała wydzielina z pochwy przy tabletkach antykoncepcyjnych
Biała wydzielina z pochwy bywa znana również kobietom przyjmującym tabletki antykoncepcyjne. Nic dziwnego, ponieważ środki należące do tej grupy mają chronić przed zapłodnieniem, co można porównać do stanu śluzu na krótko przed okresem. Jeśli jednak chcesz wiedzieć dokładnie, o czym świadczy biała wydzielina z pochwy lub doświadczasz przykrych dolegliwości, nie czekaj i skonsultuj się z ginekologiem.
Biała wydzielina z pochwy u dziewczynki
To normalne, że wydzielina zaczyna się pojawiać na kilka miesięcy przed pierwszą miesiączką, a jej produkcja spowalnia wraz z menopauzą. Dlatego, jeśli dziewczynka w okresie dojrzewania płciowego (od ok. 8 do ok. 13 r.ż.) zauważa u siebie zwiększoną produkcję śluzu, może być to sygnał, że menstruacja wkrótce nastąpi.
Źródła:
- A.K. Bręborowicz i in., Położnictwo. Diagnostyka ginekologiczna, w: Położnictwo i ginekologia, red. G.H. Bręborowicz, t. 2, wyd. 2, Warszawa 2015.
- K. Kawka-Paciorkowska, Ginekologia. Choroby przenoszone drogą płciową (II), w: Sytuacje kliniczne w ginekologii, onkologii ginekologicznej i uroginekologii, red. E. Nowak-Markwitz, G. Bręborowicz, T. Rechberger, Warszawa 2017.
- A. Szpera-Goździewicz, T. Goździewicz, Ginekologia. Bakteryjna waginoza, w: Sytuacje kliniczne w ginekologii onkologii ginekologicznej i uroginekologii, red. E. Nowak-Markwitz, G. Bręborowicz, T. Rechberger, Warszawa 2017.
- Composition and functioin of human cervical mucus. Wolf DP, Sokoloski JE, Litt M. Biochim Biophys Acta. 1980 Jul 15;630(4):545-58.
- Podwyższone trójglicerydy — o czym świadczą i jak je obniżyć?
- Białko w moczu — co jest przyczyną? Czy białkomocz jest niebezpieczny?
- Ostry ból gardła przy przełykaniu bez gorączki — co jest przyczyną? Jak załagodzić ból gardła?
- Korzonki — objawy i przyczyny. Jak zwalczyć ból korzonków?
- Niewydolność krążenia: pierwsze objawy, diagnostyka i leczenie