Alkohol a cholesterol: jak wpływa na poziom cholesterolu?
Na wysoki poziom cholesterolu w organizmie wpływ ma wiele czynników. Okazuje się, że za zwiększone stężenie złego cholesterolu odpowiada przede wszystkim brak aktywności i nieodpowiednia dieta, a także używki. Pojawiają się zatem pytania, jaki jest wpływ alkoholu na cholesterol? Czy alkohol podwyższa cholesterol? Czy alkohol obniża cholesterol? Czy piwo ma cholesterol?
Czy alkohol podnosi cholesterol?
U osób, które regularnie spożywają alkohol, znacznie częściej diagnozowany jest podwyższony, a nawet wysoki cholesterol. Okazuje się bowiem, że regularne spożywanie napojów wysokoprocentowych wiąże się z uzyskaniem wyższych wartości ciśnienia rozkurczowego krwi, glukozy na czczo, a także trójglicerydów oraz cholesterolu frakcji LDL, czyli złego cholesterolu. Należy podkreślić, że podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego we krwi związane jest zazwyczaj z częstą konsumpcją dużych ilości alkoholu. Z tego względu osoby regularnie spożywające alkohol oraz alkoholicy są w znacznie większym stopniu narażeni na ryzyko pojawienia się chorób układu krążenia oraz miażdżycy, aniżeli osoby spożywające alkohol w małej ilości lub okazjonalnie.
Alkohol zaburza metabolizm lipidów w wątrobie, co skutkuje bezpośrednio alkoholowym stłuszczeniem wątroby, dlatego schorzenie to pojawia się niemal u wszystkich pacjentów, którzy przewlekle spożywają alkohol w nadmiernych ilościach. Dodatkowo osoby nadużywające alkoholu wykazują również wyższy poziom trójglicerydów w osoczu krwi w porównaniu z osobami, które nie piją w ogóle lub spożywają alkohol w niewielkich ilościach. Bezpośrednią tego przyczyną jest hamujące działanie alkoholu na lipazę lipoproteinową. Ponadto alkohol nasila syntezę dużych cząsteczek lipoprotein o bardzo małej gęstości – VLDL. Dlatego też należy podkreślić, że konsumpcja alkoholu w większej ilości wpływa negatywnie na wzrost stężenia cholesterolu LDL we krwi.
Alkohol spożywany w niewielkich ilościach jednak może zwiększać poziom cholesterolu frakcji HDL, czyli dobrego cholesterolu. Alkohol etylowy zwiększa bowiem poziom lipoprotein o dużej gęstości, gdyż hamuje aktywność białka transportującego estry cholesterolu, które przynosi cholesterol z cząsteczek HDL do LDL i VLDL. Dlatego też umiarkowane spożycie alkoholu przyczynia się do wzrostu dobrego cholesterolu w surowicy krwi. Należy zatem wskazać, że spożywanie w niewielkich ilościach niektórych rodzajów alkoholu może pozytywnie wpływać na organizm.
Czy piwo podnosi cholesterol?
Piwo to popularny napój alkoholowy, którego spożywanie wiąże się zarówno z pozytywnymi i negatywnymi skutkami zdrowotnymi. Piwo produkowana jest z drożdży, chmielu oraz słodu, dlatego jest źródłem wielu witamin, minerałów i antyoksydantów, dlatego też umiarkowane jego spożycie może wiązać się z pozytywnymi aspektami zdrowotnymi. Niemniej jednak w piwie znajdują się również inne substancje, które mogą wpływać negatywnie na poziom cholesterolu. Choć piwo nie zawiera cholesterolu, to obecne w nim substancje, mogą wpływać na wzrost jego poziomu we krwi. Okazuje się bowiem, że spożycie piwa podnosi poziom trójglicerydów w wyniku działania dwóch substancji – alkoholu i węglowodanów. Wzrost stężenia trójglicerydów wiąże się zatem z wyższym cholesterolem całkowitym
Jakie czerwone wino wybrać na cholesterol?
Wpływ alkoholu na zdrowie człowieka uzależniony jest od rodzaju napoju wysokoprocentowego, przyjętej dawki, a także od częstotliwości spożywania trunków. Choć panuje ogólna opinia szkodliwości alkoholu, to okazuje się, że spożywanie niektórych trunków w niewielkich ilościach może mieć prozdrowotne właściwości. W tym znaczeniu korzyści zdrowotne przypisuje się konsumpcji czerwonego, wytrawnego wina. Wytrawne, czerwone wino bowiem zawiera związki polifenolowe, które charakteryzują się właściwościami antyoksydacyjnymi, antyzapalnymi i antymiażdżycowymi.
Należy jednak podkreślić, że nawet czerwone, wytrawne wino, które uznawane jest za zdrowe, spożywane w nadmiarze jest szkodliwe dla zdrowia i wpływa destrukcyjnie na wiele narządów.
Picie alkoholu a leki na cholesterol
Leki i suplementy na obniżenie cholesterolu oraz alkohol to zdecydowanie złe połączenie. Istnieją jednak badania, które wskazują, że spożywanie niewielkich i umiarkowanych ilości alkoholu w przypadku stosowania leków na cholesterol nie wpływa na osłabienie ich skuteczności. Co więcej, niewielkie ilości alkoholu w diecie mogą sprzyjać zwiększeniu stężenia cholesterolu HDL, czyli dobrego cholesterolu u pacjentów przyjmujących simwastatynę. Niemniej jednak należy podkreślić, że spożywanie alkoholu w większych ilościach nie jest wskazane podczas terapii lekami stosowanymi na wysoki i podwyższony cholesterol. Spożywanie większej ilości alkoholu przyczynia się do nadmiernego obciążenia wątroby, co skutkować może jej uszkodzeniem, a także wystąpieniem rabdomiolizy, czyli zespołu objawów z dominującym bólem, osłabieniem i obrzękiem mięśni.
Choć istnieją przesłanki, które pozwalają twierdzić, że regularne włączenie do diety czerwonego wytrawnego wina może wiązać się z potencjalnymi korzyściami zdrowotnymi – szczególnie sercowo-naczyniowymi, to konsumpcja napojów wysokoprocentowych powinna być zdecydowanie ograniczona do niskiego lub umiarkowanego, okazjonalnego spożycia. Nadużywanie alkoholu bowiem wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, w tym również podwyższenia stężenia cholesterolu. Należy zatem wskazać, że osoby z wysokim cholesterolem powinny zmienić nawyki żywieniowe. W tym znaczeniu wskazane jest nie tylko zrezygnowanie z picia alkoholu, ale również wdrożenie odpowiedniej diety na cholesterol.
Źródła:
- You M., Arteel G.E., "Effect of ethanol on lipid metabolism”, J Hepatol. 2019
- Huang S., Li J., Shearer G.C., et al., „Longitudinal study of alcohol consumption and HDL concentrations: a community-based study”, Am J Clin Nutr. 2017