Jaki lek na niedoczynność tarczycy i chorobę Hashimoto? Czym się różnią?

Czym jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy to stan, w którym wytwarzanych jest za mało hormonów tarczycy: FT3, czyli trójjodotyroniny i T4, czyli tyroksyny wraz z towarzyszącym zespołem objawów. Prawidłowy poziom FT3 mieści się w zakresie 2,25-6 pmol/l (1,5-4 ng/l) a T4 10-25 pmol/l (8-20 ng/l).

Niedoczynność tarczycy możemy podzielić na pierwotną, wtórną i trzeciorzędową. O tym, z którym rodzajem niedoczynności tarczycy mamy do czynienia, mówi wartość TSH (norma: 0,4-4 mlU/l) – hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową, który nadzoruje pracę tarczycy. W przypadku niedoczynności tarczycy pierwotnej stężenie tsh w surowicy jest podwyższone (w wyniku niedoboru hormonów tarczycy, nie dochodzi do hamowania wydzielania tsh). We wtórnej niedoczynności tarczycy u pacjentów można zaobserwować niedobór tsh, a w wyniku tego tarczyca nie jest pobudzana do produkcji hormonów. Niedoczynność trzeciorzędowa wiąże się zaburzeniami w funkcji podwzgórza (część mózgu nadzorująca pracę przysadki mózgowej) i występuje najrzadziej.

Do przyczyn niedoczynności tarczycy pierwotnej zalicza się przewlekłe autonomiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto), poporodowe zapalenie tarczycy, usunięcie tarczycy, napromienianie okolic szyi, nadmiar lub niedobór jodu. Wtórna niedoczynność tarczycy najczęściej występuje jako jedna ze składowych wielohormonalnej niedoczynności przysadki mózgowej (wynikającej najczęściej z uszkodzenia tego gruczołu, np. przez guzy). Lekarz rozpoznaje to schorzenie na podstawie badań laboratoryjnych i objawów typowych dla niedoczynności tarczycy.

Za niski poziom hormonów tarczycy – objawy

Zanim przejdziemy do leczenia, warto wiedzieć, w jaki sposób może objawiać się niedoczynność tarczycy. Do objawów należą:

• spowolnienie metabolizmu: wzrost masy ciała, osłabienie, zmęczenie, mniejsza tolerancja wysiłku, senność, zaburzenia pamięci, odczuwanie chłodu, zaparcia,
• zaburzenia miesiączkowania u kobiet,
• obrzęk tkanki podskórnej, tzw. obrzęk śluzowaty,
• zwolnienie czynności serca, obniżenie ciśnienia krwi,
• ochrypły, matowy głos,
• mononeuropatie (np. zespół cieśni nadgarstka), parestezje.

Leczenie niedoczynności tarczycy

Jedyny sposób leczenia niedoczynności tarczycy to leczenie substytucyjne preparatem zawierającym lewotyroksynę. Lek ten dostępny jest wyłącznie na receptę. Poniżej opisujemy Preparat Letrox – dawkowanie, zasady przyjmowania, skutki uboczne, przeciwskazania i interakcje z innymi lekami.

Letrox – jaka dawka leku? Kiedy przyjmować preparat?

Na rynku dostępne są preparaty Letrox zawierające 25, 50, 75, 100 lub 125 µg lewotyroksyny. Dawki hormonu tarczycy na początku leczenia powinny być jak najmniejsze (25-50 µg/d), szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku, którą następnie stopniowo zwiększa się co 2-4 tygodnie, dążąc do osiągnięcia dawki optymalnej w ciągu około 3 miesięcy.

Co ważne, lek na niedoczynność tarczycy należy stosować na czczo – 30-60 minut przed śniadaniem i popić niewielką ilością wody. W trakcie leczenia hormonami tarczycy należy bezwzględnie trzymać się zaleceń lekarza prowadzącego i nie modyfikować samodzielnie dawki.

Letrox – skutki uboczne

Do działań niepożądanych zalicza się m.in.:

• nadczynność tarczycy i typowe dla nadczynności tarczycy objawy,
• zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca,
• objawy alergiczne,
• bezsenność, nerwowość, niepokój,
• osłabienie i kurcze mięśni,
• osteoporoza – szczególnie u kobiet po menopauzie,
• uderzenia gorąca,
• wymioty, biegunka, nudności,
• bóle głowy.

Letrox – interakcje z innymi lekami

Letrox może wchodzić w interakcje z lekami takimi jak:

• leki przeciwcukrzycowe (metformina, glimepiryd, glibenklamid, insulina) – lewotyroksyna może osłabiać ich działanie;
• warfaryna, acenokumarol – lewotyroksyna może nasilać ich działanie;
• żywice jonowymienne (np. cholestyramina) – hamują wchłanianie lewotyroksyny z przewodu pokarmowego;
• IPP – jednoczesne podawanie hormonów tarczycy i IPP może zmniejszyć wchłanianie hormonów;
• amiodaron i środki kontrastowe zawierające jod – amiodaron i środki kontrastujące zawierające jod, w związku z dużą zawartością jodu, mogą wywołać zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy. W takich sytuacjach poziom hormonów tarczycy, jak i TSH powinien być monitorowany;
• środki antykoncepcyjne z estrogendm, leki stosowane w hormonalnej terapii zastępczej po menopauzie – zapotrzebowanie na tyroksynę może się zwiększyć.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania lewotyroksyny?

Do przeciwwskazań zalicza się:

• nadwrażliwość na substancję czynną lub substancję pomocniczą,
• nieleczona nadczynność tarczycy,
• nieleczona niedoczynność nadnerczy,
• nieleczona niedoczynność przysadki (w niedoczynności kory nadnerczy wymagającej
  leczenia),
• ostry zawał mięśnia sercowego,
• ostre zapalenie mięśnia sercowego,
• ostre zapalenie serca.

FAQ – pytania o leczenie choroby tarczycy