Antybiotyk na ból zęba i zapalenie dziąseł – jakie antybiotyki wykorzystuje się w stomatologii?

Jakie są wskazania do zastosowania antybiotyku? 

Na wstępie warto zaznaczyć, że działanie antybiotyków polega na neutralizowaniu stanu zapalnego, dlatego leki z tej grupy nie tyle zwalczają ból, ile zapobiegają poważnym powikłaniom, które może nieść za sobą nieleczona infekcja. Potencjalne zagrożenia związane z zakażeniem bakteryjnym to m.in.:

• ropień – powstaje, gdy w obrębie zęba lub tkanek wokół niego gromadzi się ropa. Zwykle jest skutkiem zaawansowanej próchnicy, urazu zęba lub chorób dziąseł. Nie dość, że powoduje silny ból, to przy braku adekwatnej terapii może doprowadzić do bakteriemii, czyli obecności bakterii we krwi, a nawet sepsy;
• zapalenie kości szczęki lub żuchwy- zabiegi w obrębie jamy ustnej, urazy, ropień lub próchnica mogą przyczyniać się do rozprzestrzeniania się bakterii do kości. Intensywny, przewlekły ból, sprawia, że pacjent nie może normalnie funkcjonować;
• zapalenie dziąseł – objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem i krwawieniem dziąseł, zwłaszcza podczas szczotkowania zębów. Jeśli nie jest właściwie leczone, może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak zapalenie przyzębia, które grozi utratą zębów.

Antybiotyki na zęby stosuje się określonych sytuacjach klinicznych, takich jak np.: procesy ropne dające objawy ogólnoustrojowe, ostre martwiczo-wrzodziejące zapalenie przyzębia, pourazowe uszkodzenia tkanek miękkich, czy przejściowa bakteriemia, do czego może dochodzić po ekstrakcji zęba, usuwaniu kamienia poddziąsłowego, czy wprowadzaniu implantów.

Antybiotyk na ząb – kto powinien go przyjmować?

Stomatolog zaleca profilaktyczną antybiotykoterapię, na podstawie oceny klinicznej stanu zdrowia. Najczęściej przyjmują ją ci, u których przedostanie się bakterii do krwi, mogłoby wiązać się z poważnym konsekwencjami, czyli pacjenci ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia powikłań:

• z osłabioną odpornością,
• po przeszczepach,
• przyjmujący leki immunosupresyjne,
• chorzy kardiologicznie i z podwyższonym ryzykiem zapalenia wsierdzia,
• z niekontrolowaną cukrzycą. 

U osób zdrowych antybiotykoterapia jest zalecana przy zabiegach takich jak: operacje na tkance kostnej, usuwanie zębów zatrzymanych, podnoszenie dna zatoki szczękowej, przeszczepy kostne czy stosowanie błon regeneracyjnych, czy autotransplantacja zębów. W populacji ogólnej łagodniejsze stany zapalne zęba oraz leczenie endodontyczne nie wymagają stosowania antybiotyków. Możliwe jest zastosowanie powszechnie dostępnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.

Leki przeciwbakteryjne w stomatologii – jaki antybiotyk na ból zęba?

Przed wykonaniem procedur stomatologicznych najczęściej przepisuje się amoksycylinę lub klindamycynę.  

Amoksycylina (Amotaks, Duomox, Amoxicillin MIP Pharma) będąca syntetyczną penicyliną dobrze penetruje tkanki miękkie i tkankę kostną i jest odporna na działanie kwasu żołądkowego. Czasami stosuje się także Augumentin i Amoksiklav wzbogacone są dodatkowo o kwas klawulanowy, mający zapobiegać rozwojowi oporności na antybiotyki.   

Klindamycyna należąca do grupy linkozamidów (Dalacin C, Clindamycin MIP, Clindanea) stosowane są głównie u pacjentów, u których występuje uczulenie na penicylinę. 

Jak dawkować antybiotyki stomatologiczne?

O konieczności zastosowania antybiotyku w leczeniu stomatologicznym decyduje lekarz. Wymienione preparaty dostępne są wyłącznie na receptę, a na ich dawkowanie ma wpływ: wiek, masa ciała i czynność nerek. W przypadku wątpliwości dotyczących tego, w jakiej dawce przyjmować dany preparat — należy skonsultować się ze stomatologiem.

Po jakim czasie działa antybiotyk? 

Antybiotyk pomoże pacjentowi, tylko jeśli jest przyjmowany zgodnie z zaleceniami. Zasadniczo maksymalne stężenie amoksycyliny lub klindamycyny we krwi osiągane jest po 1-2 godzinach, a biologiczny okres półtrwania jest znacznie dłuższy w przypadku klindamycyny i osiąga po ok. 2-4 godziny (około 1 h dla amoksycyliny). Pamiętaj, że skuteczność i bezpieczeństwo leków są największe, gdy popija je się wyłącznie wodą. 

Jak długo powinna trwać antybiotykoterapia?  

Antybiotyki stosowane w stomatologii powinny być przyjmowane w równych odstępach czasu, bez pomijania dawek tak długo jak zalecił to lekarz. Odstawienie leku przed wyznaczonym terminem może powodować rozwój oporności bakterii na antybiotyki, nasilenie dolegliwości i konieczność przeprowadzenia kolejnej kuracji. 

FAQ