Zwyrodnienie stawów rąk: leczenie i sposoby łagodzenia bólu
Zwyrodnienia stawów rąk to podstępna choroba, która rozwija się powoli, przez długi czas nie powodując żadnych problemów. W późniejszych stadiach może jednak dawać wiele nieprzyjemnych objawów i znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie. Czy można ją leczyć i jakie są najlepsze sposoby łagodzenia bólu?
Zwyrodnienie stawów rąk – przyczyny
Zwyrodnienie stawów rąk to powszechna, postępująca choroba polegająca na powstawaniu patologicznych, zapalnych zmian w obrębie chrząstki stawowej. Dochodzi w niej do degradacji wspomnianej chrząstki, której fizjologiczną funkcją jest ochrona stawów i zapewnienie ich prawidłowej ruchomości. W wyniku jej uszkodzeń dochodzi do odsłonięcia powierzchni kości budujących stawy, co powoduje ich wzajemne ocieranie, a z czasem ścieranie, powstawanie uszkodzeń i stanów zapalnych.
Zwyrodnienie stawów rąk to jedna z najczęstszych chorób o charakterze zwyrodnieniowym. Dotyczy głównie osób po 60 roku życia, jednak może występować również wcześniej, nawet u 40-latków. Zdarzają się również przypadki, kiedy pierwsze symptomy pojawiają się około 25 roku życia. Dlatego warto o tym pamiętać, ponieważ dolegliwości stawowe często kojarzone są jako problemy wyłącznie osób w starczym wieku. A wczesne rozpoznanie problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia może spowolnić proces chorobowy i pozwolić na jak najdłuższe zachowanie pełnej sprawności.
Wśród przyczyn zwyrodnienia stawów rąk wymienia się czynniki genetyczne (m.in. niektóre wrodzone wady anatomiczne) oraz środowiskowe. Do rozwoju choroby mogą predysponować przebyte urazy i kontuzje, niektóre choroby ogólnoustrojowe takie jak cukrzyca, a także nadmierna masa ciała. Co więcej, na powstawanie zwyrodnień narażone są m.in. osoby wykonujące pracę manualną takie jak praca przy komputerze, fryzjerstwo, krawiectwo, praca przy linii produkcyjnej. Ze względu na to, że nieprawidłowy styl życia jest bardzo powszechnym problemem, niektórzy traktują chorobę zwyrodnieniową stawów rąk jako chorobę cywilizacyjną.
Zwyrodnienie stawów rąk – objawy
Głównym objawem choroby są bóle zwyrodnieniowe stawów. Z czasem pojawia się również ograniczenie ruchomości zajętych procesem chorobowym stawów, uczucie sztywności, problemy z chwytaniem i utrzymywaniem różnych przedmiotów. Początkowo objawy nie są bardzo intensywne i występują głównie po przeciążeniu ręki. Jednak wraz z postępem choroby zaczynają się nasilać i utrzymywać również w stanie spoczynku. Dodatkowo mogą pojawić się obrzęki i guzki oraz wyraźne odgłosy trzeszczenia, czy strzelania w stawie.
Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów rąk najczęściej dotyczą stawów międzypaliczkowych oraz stawu czworoboczno-śródręcznego (u podstawy kciuka). Choroba może jednak zajmować każdy staw – często występuje również zwyrodnienie nadgarstka. W celu rozpoznania problemu niezbędna jest konsultacja u ortopedy. W ramach diagnostyki przeprowadzony jest szczegółowy wywiad, badania palpacyjne, a także obrazowe (RTG).
Zwyrodnienie stawów palców dłoni – leczenie
Niestety choroba zwyrodnieniowa stawów palców dłoni jest nieuleczalna. Nie istnieją więc sposoby, które byłyby w pełni skuteczne w całkowitym cofnięciu powstałych zmian zwyrodnieniowych lub zahamowaniu ich powstawania. Podejmowane kroki terapeutyczne mają na celu zmniejszenie objawów, spowolnienie postępu zmian oraz zapewnienie pacjentowi możliwie największego komfortu i sprawności.
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów rąk polega głównie na podawaniu leków o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowych. Najczęściej są to leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Są one skuteczne w łagodzeniu objawów oraz zmniejszaniu stanu zapalnego, który negatywnie wpływa na chrząstkę i kości. Dodatkowo bardzo ważna jest rehabilitacja i wykonywanie ćwiczeń zaleconych przez fizjoterapeutę. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie dolegliwości, a także poprawa ruchomości stawów i dłuższe zachowanie sprawności. U niektórych pacjentów dobrze sprawdzają się również masaże lecznicze, hydroterapia (terapia wodą) oraz krioterapia (terapia zimnem). W najbardziej zaawansowanych przypadkach lekarz może podjąć decyzję o skierowaniu pacjenta na zabieg operacyjny.
Oprócz rehabilitacji i fizjoterapii bardzo ważna jest dbałość o styl życia, unikanie przeciążeń chorych stawów, a także prawidłowy sposób żywienia. W leczeniu chorób zwyrodnieniowych znaczenie mają m.in. prawidłowa podaż witaminy D, E i C, a także antyoksydantów, czyli substancji o działaniu przeciwzapalnym. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej w tym temacie, przeczytaj artykuł „Artroza - dieta”.
Podsumowanie
Zwyrodnienie stawów rąk to przewlekła choroba, która występuje coraz częściej u coraz młodszych osób. Na ryzyko jej wystąpienia wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i te związane ze stylem życia. Niestety aktualnie dostępne metody lecznicze pozwalają jedynie na zmniejszenie objawów i spowolnienie postępu zmian zwyrodnieniowych, nie ma jednak sposobów na całkowite wyleczenie choroby. Dlatego bardzo ważne jest, aby nie bagatelizować żadnych objawów, ponieważ wczesne rozpoznanie zwiększa szanse na jak najdłuższe utrzymanie pełnej sprawności.
Źródła:
- Hrycaj P., Łącki J. Od zwyrodnienia do zapalenia – współczesne poglądy na patogenezę choroby zwyrodnieniowej stawów. Borgis Nowa Medycyna, 2002
- Wiland P., Kucharz E., Kuryliszyn-Moskal A.: Algorytm diagnostyczny choroby zwyrodnieniowej stawów rąk – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych. Lekarz POZ, 2022
- Zwyrodnienie stawów rąk. https://dlastawow.pl/zwyrodnienie-stawow-rak-przyczyny-objawy-profilaktyka