Nawracające zapalenie zatok

Zatoki – co to takiego?

Zatoki to nic innego, jak puste przestrzenie w twarzoczaszce, które wyściełane są błoną śluzową. Miejsca te spełniają wiele ważnych funkcji – przede wszystkim są odpowiedzialne za oczyszczanie oraz nawilżanie powietrza, które trafia do górnych dróg oddechowych. Występują trzy rodzaje zatok: zatoki przynosowe (czyli zatoki sitowe oraz zatoki klinowe) zatoki czołowe, a także zatoki szczękowe.

Zatoki są bardzo podatne na różnego rodzaju stany zapalne. Błona śluzowa, która tam występuje, produkuje wydzielinę, zazwyczaj usuwaną przy pomocy jamy nosowej. Infekcja prowadzi jednak do tego, że ujścia zatok zostają szybko zatkane, a zalegająca wydzielina nie może wydostać się z organizmu. Dochodzi zatem do rozwoju infekcji, którą trudno jest wyleczyć.

Rodzaje zapalenia zatok

Pierwsze objawy zapalenia zatok to przede wszystkim uczucie zatkanego nosa oraz ból głowy. W zależności od miejsca występowania stanu zapalnego, rozróżniamy zapalenie zatok czołowych, zapalenie zatok szczękowych, jak również zapalenie zatok przynosowych – czyli zapalenie zatok sitowych oraz zapalenie zatok klinowych. Przy wybranym rodzaju zapalenia zatok stosuje się nieco inne metody leczenia, zatem konkretne określenie schorzenia jest bardzo istotne.

W zapaleniu zatok możemy wyróżnić również dwa rodzaje, które zależne są od częstotliwości występowania schorzenia. Pacjent może chorować na ostre zapalenie zatok przynosowych, w czasie którego objawy choroby zatok są bardzo silne. W czasie przewlekłego zapalenia zatok z kolei dochodzi do tego, że stan zapalny – nawet, jeśli pacjent zdecyduje się na stosowanie leków przeciwzapalnych, nie mija, a ból nosa i zatok przynosowych nadal się utrzymuje.

Ostre i przewlekłe zapalenie zatok przynosowych

Ostre zapalenie zatok przynosowych charakteryzuje się przede wszystkim gwałtownym początkiem. Objawy zapalenia zatok utrzymują się wówczas do czterech tygodni. Istnieje również podostre zapalenie zatok, z którym pacjent może się zmagać nawet do trzech miesięcy!

Przewlekłe zapalenie zatok trwa dłużej niż dwanaście tygodni. Objawy tego schorzenia są łagodniejsze niż w ostrym zapaleniu zatok, jednak mogą one nasilać się okresowo.

Podobnie jest z nawracającym zapaleniem zatok – dolegliwości związane z tym schorzeniem pojawiają się wówczas więcej niż cztery razy w roku, a stan zapalny w błonie śluzowej daje się we znaki nawet przez dziesięć dni!

Przyczyny nawracającego zapalenia zatok

Nie jest łatwo określić przyczynę zapalenia zatok, gdyż stan taki może być wywołany wieloma różnymi czynnikami. W przypadku ostrego zapalenia zatok możemy mówić o silnej infekcji – wirusowej lub bakteryjnej, która daje nasilone objawy.

Przyczyny zapalenia zatok, które trwa bardzo długo, zatem jest przewlekłe, to między innymi alergia oraz obecność polipów w zatokach. Na taki stan może mieć wpływ także skrzywienie przegrody nosowej oraz wady pourazowe. Choroby zatok przynosowych pojawiają się również na skutek infekcji górnych dróg oddechowych. Najczęściej jest to związane z wirusami i bakteriami. Nadkażenie bakteryjne pojawia się wówczas, gdy infekcja wirusowa nie była skutecznie wyleczona.

Kto choruje na przewlekłe zapalenie zatok?

Schorzenia zatok przynosowych dotyczą przede wszystkich osób, które palą papierosy. Warto od razu dodać, że schorzenie ujawnia się nie tylko w przypadku palaczy czynnych, ale również biernych! Zatoki przynosowe mogą również boleć przewlekle w przypadku choroby oskrzeli, obturacyjnej choroby płuc oraz mukowiscydozy. Na przewlekły ból zatok narażeni są również nosiciele wirusa HIV.

Czynniki, które sprzyjają rozwojowi stanu chorobowego zatok, jest skrzywienie przegrody nosa oraz nadużywanie kropli do nosa. Suche i klimatyzowane powietrze również może być przyczyną zapalenia zatok przynosowych. U niektórych pacjentów może wystąpić grzybicze zapalenie zatok. Przyczyny takiego stanu upatruje się w słabym układzie immunologicznym, a także cukrzycy. Grzybica zatok może również pojawić się w wyniku narażenia na zbyt zimne lub zbyt ciepłe powietrze.

Źródłem stanu zapalnego błony śluzowej nosa oraz zatok przynosowych mogą być również nieleczone zęby oraz próchnica. Ból ma wówczas nasilenie w okolicach zatoki szczękowej; może pojawić się też ból górnej szczęki.

Przewlekłe zapalenie zatok – objawy

Chroniczne zapalenie zatok ma dość charakterystyczne objawy. Zapalenie błony śluzowej nosa powoduje na przykład silną niedrożność nosa, która utrudnia normalne oddychanie. Do tego pojawić się mogą zaburzenia węchu, a w niektórych przypadkach nawet całkowita utrata powonienia.

Pacjenci skarżą się często na ropną wydzielinę z jamy nosowej, która przyjmuje barwę żółto-zieloną. Dochodzi także do tego, że po tylnej ścianie gardła chorego ścieka wydzielina z błony śluzowej nosa, co powoduje ból gardła oraz kaszel. Dolegliwości górnych dróg oddechowych połączone są z silnym bólem oraz uciskiem w okolicach twarzy. Tego typu stan nasila się zwłaszcza podczas pochylania głowy. Dyskomfort w okolicach nasady nosa, szczęki oraz czoła to objawy, na których najczęściej opiera się rozpoznanie zapalenia zatok.

Ból w okolicy nasady nosa, a także spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła może prowadzić również do bólu głowy czy gorączki, chociaż tego typu objawy utrzymują się najczęściej wtedy, gdy pacjent ma ostre zapalenie zatok.

Leczenie – zapalenie zatok

Jak leczyć przewlekłe zapalenie zatok? Przede wszystkim należy udać się do laryngologa. Leczenie zapalenia zatoknie jest proste – zwłaszcza, gdy mamy do czynienia z przewlekłym stanem chorobowym. Zapalenie może bowiem obejmować różne części twarzy – na przykład zatoki sitowe czy część zatok szczękowych.

Odpowiednia diagnostyka będzie niezbędna do tego, by móc zlecić pacjentowi najbardziej odpowiednią formę leczenia. W przypadku ostrego zapalenia zatok najczęściej przepisuje się antybiotyki. Ważną informacją jest również ta dotycząca nasilenia choroby oraz tego, ile właściwie ona trwa.

Zapalenie zatok może powodować obrzęk powiek bądź szereg innych, równie nietypowych objawów. Niektóre przypadki tej choroby kwalifikują się do leczenia operacyjnego, zwłaszcza, jeśli jej przyczyną jest krzywa przegroda nosowa. Często zleca się również nakłucie zatoki; głownie wtedy, gdy inne metody leczenia nie przyniosą pożądanych skutków.

Diagnostyka

Leczenie zapalenia zatok to przede wszystkim wywiad lekarski. Specjalista musi wziąć pod uwagę wszelkie występujące objawy oraz ewentualne przyczyny takich dolegliwości. Proces diagnostyczny obejmuje również specjalistyczne badania laryngologiczne – na przykład wziernikowanie nosa.

W niektórych przypadkach konieczne będzie także przeprowadzenie tomografii komputerowej, która jasno pokaże wszelkie zmiany, jakie występują w obrębie zatok. Wyniki badania pozwolą stwierdzić, czy w zatokach nie doszło do pogrubienia błony śluzowej nosa, wykształcenia polipów czy zmian anatomicznych. Badanie pozwala również zauważyć, czy zatoki nie utraciły powietrzności bądź czy nie zebrał się w nich płyn.

Niektórzy lekarze zlecają również wykonanie testów alergicznych oraz badania mikrobiologicznego wydzieliny z jamy nosa, co pozwoli sprawdzić jakie drobnoustroje odpowiadają za stan chorobowy u pacjenta.

Jakie leki w przypadku przewlekłego zapalenia zatok przynosowych?

Leczenie tego typu choroby uzależnione jest głównie od jej przyczyn. Jeżeli zapalenie pojawia się notorycznie na skutek występujących u pacjenta alergii, wówczas konieczne będzie podawanie donosowo glikokortykosteroidów. Zakażenie bakteryjne wymagało będzie natomiast wdrożenia preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Krzywa przegroda w nosie czy zmiany w budowie nosa z uwagi na przebyte urazy kwalifikują się na leczenie chirurgiczne. O tym, jaki konkretnie zabieg należy przeprowadzić, decyduje lekarz prowadzący danego pacjenta.

W przypadku choroby zatok, która wywołana została przez wirusy, zazwyczaj wdraża się leczenie objawowe. Pacjent powinien wówczas przyjmować leki przeciwzapalne, jak ibuprofen oraz paracetamol. Istnieje również wiele leków na zatoki, które dostępne są w aptekach bez recepty. Zazwyczaj mają one działanie obkurczające błonę śluzową, dzięki czemu pacjent może pozbyć się kataru i swobodniej oddychać. Tego typu leki na pewno poprawią stan chorego, chociaż w wielu przypadkach nie będą one w stanie całkowicie wyeliminować przyczyny choroby.

Wiele osób korzysta również z pomocy leków ziołowych. Wiele z nich posiada substancje, które mogą rozrzedzać wydzielinę, a także zmniejszać obrzęk śluzówki w zatokach. Szczególnie polecane są tabletki zwierające wyciągi z korzenia goryczki, ziela szczawiu czy też werbeny. Warto jednak pamiętać, że stosowanie tego typu specyfików w niektórych przypadkach nie wyeliminuje prawdziwej przyczyny stanu chorobowego, a co ważniejsze – może znacząco opóźniać wdrożenie specjalistycznego leczenia.

Inne metody leczenia

Walka z bólem zatok często jest bardzo trudna. Warto jednak ją podjąć, by przynajmniej w małym stopniu móc wyeliminować niepożądane objawy. Oprócz farmakoterapii, istnieje jeszcze kilka metod, które na pewno przyniosą ulgę każdemu, kto cierpi z powodu bólu zatok.

Płukanie zatok

Bardzo pomocne w pozbyciu się uciążliwych dolegliwości bólowych przy zapaleniu tej części jamy nosowej, jest przeprowadzanie co jakiś czas płukania zatok. Metoda ta może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Tego typu działania wykonuje się za pomocą specjalnego irygatora.

Wykorzystuje się do tego roztwory soli fizjologicznej, które można nabyć praktycznie w każdej aptece, najczęściej już w zestawie z irygatorem. Zabieg taki jest bardzo skuteczny, a co ważniejsze – również bezpieczny. Z powodzeniem można go wykonywać nawet u dzieci. Na początku może on wydawać się nieco nieprzyjemny, jednak pacjenci z reguły szybko się przyzwyczajają. Irygacja skutecznie oczyszcza zatoki i sprawia, że chory może wreszcie oddychać przez nos.

Inhalacje

Stosowanie inhalacji to bardzo popularna, a przede wszystkim skuteczna metoda na radzenie sobie z chorymi zatokami. Jak wykonać taką inhalację? Wystarczy przygotować miskę z gorącą wodą oraz ręcznik. Pacjent z dolegliwościami ze strony zatok powinien pochylić się nad miską i nakryć głowę ręcznikiem. Następnie powinien głęboko oddychać – wdechy wykonywać nosem, wydechy poprzez jamę ustną.

Przeprowadzanie inhalacji wpływa zbawiennie na zatoki! Proces ten nawilża bowiem błonę śluzową, a także rozszerza wydzielinę z wnętrza zatok, dzięki czemu może być ona łatwo wydalona na zewnątrz. Inhalacja wspiera też procesy regeneracyjne organizmu, który w trakcie choroby na pewno będzie znacząco osłabiony.

Warto pamiętać, że czas inhalacji powinien wynosić około dwudziestu minut. Pacjenci, którzy cierpią z powodu zatkanego nosa czy intensywnych bólów głowy, mogą nieco ulepszyć wersję przygotowanej przez siebie inhalacji. Do gorącej wody można bowiem dodać na przykład olejki eteryczne – eukaliptusowy, tymiankowy bądź lawendowy. Wielu chorych używa również kwasu hialuronowego. Inhalacja z użyciem tej substancji idealnie nawilży podrażnioną błonę śluzową nosa. Popularne są również inhalacje z użyciem ziół. Aromatyczna inhalacja tego typu na pewno pomoże uporać się z uciążliwym bólem. Większość ziół ma również działanie przeciwgrzybicze oraz przeciwzapalne, zatem inhalacja z użyciem takich specyfików na pewno przyniesie pacjentowi dużo korzyści.

Inhalacja u dzieci może być dość skomplikowana. Miska z gorącą wodą to dość niebezpieczny zestaw, zatem do udrożnienia zatok u najmłodszych powinno używać się nebulizatora. To urządzenie stworzone specjalnie do inhalacji, które jest bardzo skuteczne, a zarazem niezwykle proste w obsłudze.

Działania wspomagające

Pacjenci, którzy zmagają się z przewlekłym zapaleniem zatok, powinni również pamiętać o stosowaniu kilku zasad, mogących znacząco wspomóc leczenie farmakologiczne. Szczególnie ważne jest wypijanie dużej ilości płynów. Odpowiednie nawodnienie organizmu pomoże rozrzedzić wydzielinę i sprawi, że będzie ją znacznie łatwiej wydalić. Pomocne mogą być także gorące okłady na zatoki, które szybko uśmierzą ból.

Ważne jest także unikanie czynników, które przyczyniają się do rozwoju choroby. Należy dbać o odporność oraz higienę osobistą – zwłaszcza w sezonie infekcyjnym. Doskonałym rozwiązaniem jest również zaprzestanie palenia papierosów bądź unikanie dymu, gdyż palenie bierne jest równie szkodliwe na zatoki, co czynne. Warto także zainwestować w profesjonalne nawilżacze powietrza – zwłaszcza w pomieszczeniach, gdzie jest ono wyjątkowo suche.

Powikłania zapalenia zatok

Pacjenci, którzy zmagają się na co dzień z przewlekłym bólem zatok, powinni od razu wdrożyć odpowiednie leczenie! Niekorzystanie z porad specjalisty w takim stanie może spowodować poważny obrzęk, a także przerost błony śluzowej. W takiej sytuacji mogą także wytworzyć się polipy, mogące doprowadzić do poważnych trudności z oddychaniem.

Wielu pacjentów skarży się również na silny ból twarzy, który wywołany jest zapaleniem tkanek okołooczodołowych. Warto jeszcze dodać, że nieleczenie tak silnych objawów, które uniemożliwiają choremu oddychanie, może przyczynić się do niedotlenienia komórek organizmu.

Nieleczone zapalenia zatok to także ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń, takich jak zapalenie opon mózgowych, ropień mózgu, zakrzepica w obrębie okolicznego spływu żylnego oraz zaburzenia ostrości wzroku. Takie powikłania wewnątrzczaszkowe są bardzo poważnym stanem, który najczęściej wymaga hospitalizacji.

Przewlekłe zapalenia zatok to niezwykle poważny stan chorobowy, który może mieć naprawdę poważne konsekwencje. Rezygnacja z leczenia takich objawów może doprowadzić do poważnych powikłań. Zdarza się, że dolegliwości związane z chorobą zatok są na tyle silne, że uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Przeprowadzanie odpowiedniej terapii lekami oraz wspomaganie leczenia inhalacjami bądź płukaniem zatok na pewno przyniesie pozytywne skutki.

Zapalenie zatok przynosowych – profilaktyka

Zapobieganie nawracającym problemom z zatokami obejmuje przede wszystkim unikanie przebywania w miejscach, gdzie powietrze jest zanieczyszczone. Mowa tu nie tylko o smogu, ale również o dymie papierosowym. Warto również dbać o swoją odporność na co dzień, a nie tylko wtedy, gdy dojdzie już do zakażenia.

Osoby, które cierpią na rozmaite alergie, powinny koniecznie wybrać się do alergologa. Zleci on testy alergiczne, a także wskaże najlepszą metodę leczenia. Przyjmowanie odpowiednich leków z pewnością pomoże uniknąć przewlekłego zapalenia zatok przynosowych, a co ważniejsze, wyeliminuje również niepożądane dolegliwości związane z uczuleniem.

Pacjenci, którzy często chorują na zatoki, powinni także zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza w pomieszczeniach, w których najczęściej przebywają. Suche powietrze wpływa bowiem negatywnie na stan błony śluzowej górnych dróg oddechowych, przez co staje się ona bardziej podatne na rozmaite zakażenia.

Wizyta u specjalisty

Skonsultowanie swojego stanu w przypadku bólu zatok oraz innych dolegliwości, które wskazują na wystąpienie zapalenia, jest absolutną koniecznością. Niestety, wiele osób, mimo poważnych dolegliwości, nie korzysta z porady specjalisty. Dzieje się tak zapewne dlatego, że na wizytę u specjalisty trzeba czasem czekać naprawdę długo! W takiej sytuacji nie warto wspomagać się jedynie lekami dostępnymi w aptece bez recepty, gdyż mogą one po prostu nie przynieść ulgi. Doskonałym rozwiązaniem będzie zapisanie się na wizytę online.

Konsultacja przez internet to możliwość otrzymania rzetelnej diagnozy od lekarza, który posiada ogromne doświadczenie oraz ugruntowaną wiedzę. Wizyty tego typu zawsze przebiegają w miłej i komfortowej atmosferze, zatem rozwiązanie takie na pewno spodoba się każdemu! Pacjent nie musi tracić czasu ani energii na to, by dojechać do przychodni. Wystarczy mieć połączenie z internetem i znaleźć jakąś przestrzeń, w której możliwe będzie porozmawianie z lekarzem.

Uzyskanie e-recepty

W czasie takiej wizyty lekarz przeprowadzi z pacjentem szczegółowy wywiad na temat występujących objawów, jak również wskaże odpowiednie metody leczenia występującego schorzenia. Nasi lekarze mogą również wystawiać e-recepty, czyli dokumenty internetowe, które umożliwiają zakupienie leków w dowolnej aptece.

Korzystanie z e-porady niesie ze sobą wiele korzyści. Przede wszystkim pacjent, który zmaga się z uciążliwymi objawami, nie musi wcale oczekiwać na wizytę przez kilka tygodni. Konsultacja z lekarzem przez internet trwa też bardzo krótko, zatem pacjent praktycznie od razu po diagnozie może rozpocząć skuteczne leczenie. Zapalenie zatok nie musi trwać tygodniami! Odpowiednia terapia na pewno pomoże każdemu.