Czym dokładnie są męty w oku?

Męty w oku, nazywane też „latającymi muszkami” lub „pływającymi ciałami”, rzucają cień na siatkówkę przez niewielkie zgrubienia w ciele szklistym. Nie jest to choroba, ale zjawisko, które może wzbudzać niepokój i być uciążliwym problemem.

Powstają, gdy włókna kolagenowe w oku zbijają się w grudki lub pasemka, unosząc się wraz z ruchami gałki ocznej, dlatego widzimy je jako „latające” kropki lub nitki, szczególnie na jasnym tle lub w słoneczny dzień.

Kiedy męty w oku powinny zaniepokoić i wymagają wizyty u lekarza?

W większości przypadków męty ciała szklistego są niegroźne. Zwykle są zjawiskiem fizjologicznym i najczęściej występują po 40 r.ż., ale mogą pojawić się w każdym wieku, np. przy stresie, odwodnieniu czy długiej pracy przy ekranie. Warto jednak wiedzieć jakie objawy wymagają pilnej wizyty u okulisty.

Jakie objawy ostrzegawcze mogą towarzyszyć mętom?

Męty w oku mogą być oznaką poważnych schorzeń, które wymagają konsultacji ze specjalistą.

Alarmujące objawy to:

• nagłe pojawienie się dużej liczby mętów,
• błyski świetlne,
• ciemna zasłona w polu widzenia,
• nagłe pogorszenie ostrości wzroku lub jego utrata,
• ból oka lub zaczerwienienie.

Takie symptomy mogą świadczyć o odwarstwieniu siatkówki, które wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej i hospitalizacji.

Jakie są przyczyny mętów w oku?

Najczęściej męty w ciele szklistym pojawiają się jako skutek:

• naturalnego starzenie ciała szklistego (po 40.–50. roku życia),
• krótkowzroczności,
• stresu i przewlekłego napięcia,
• długotrwałej praca przy ekranach,
• odwodnienia,
• stanów zapalnych oka,
• urazów oka,
• powikłań po zabiegach.

Czy istnieje skuteczny lek na męty w oku? 

Niestety nie ma leku, który usuwa istniejące męty. Preparaty dostępne na rynku mają głównie działanie profilaktyczne. Mogą one wspierać zdrowie oka, zmniejszać stres oksydacyjny lub poprawiać codzienne funkcjonowanie i jakość życia, ale nie niwelują zgrubień w ciele szklistym.

Jakie leki i suplementy są najczęściej polecane i czy mają udowodnioną skuteczność?

W aptekach jest dostępnych wiele preparatów na męty w oku, ale ich skuteczność jest ograniczona. 

Najczęściej poleca się suplementy zawierające:

• antyoksydanty (witamina C, E, luteina, zeaksantyna), 
• kolagen,
• kwas hialuronowy,
• ekstrakt z borówki,
• minerały wspierające pracę oka.

Czy witamina c, potas i magnez mogą pomóc w redukcji mętów?

Witamina C, potas i magnez są ważne dla prawidłowej pracy komórek i równowagi elektrolitowej, ale nie usuwają mętów bezpośrednio. Mogą jednak wspierać ogólną kondycję ciała szklistego i zminimalizować procesy degeneracyjne, które z czasem sprzyjają powstawaniu mętów. Dlatego mogą pośrednio wpływać na poprawę komfortu widzenia, ale nie są lekiem na męty.

Czy krople do oczu i preparaty doustne mają rzeczywisty wpływ na kondycję ciała szklistego?

Krople do oczu nawilżające mogą poprawić jakość widzenia, bo zmniejszają suchość i uczucie mgły, przez co męty wydają się mniej dokuczliwe. Nie docierają jednak do ciała szklistego, więc nie mogą rozpuścić ani zmniejszyć mętów.

Najpopularniejszym produktem na męty w oku są krople z jodkiem potasu, które pomagają zmniejszyć widoczność mętów i poprawić wyraźność widzenia. Przeciwwskazania do stosowania kropli do oczu z jodkiem potasu obejmują przede wszystkim nadwrażliwość na tę substancję.  Z koeli pacjenci z chorobami tarczycy oraz kobiety w ciąży lub takcie karmienia, przed włączeniem produktów zawierających jodek potasu, wymagają konsultacji z lekarzem. 

Podsumowując: przed podjęciem terapii zawsze lepiej porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ długotrwałe stosowanie leków do oczu zawierających konserwanty może prowadzić do zmian na powierzchni oka.

Jeśli chodzi o preparaty doustne, to co prawda działają ogólnoustrojowo, ale ich wpływ na ciało szkliste jest ograniczony, choć mogą wspomóc zmniejszenie widoczności mętów. 

Jakie są opcje leczenia farmakologicznego w przypadku mętów spowodowanych stanem zapalnym?

Jeśli męty pojawiają się w wyniku zapalenia w obrębie oka, istotne jest leczenie przyczyny. W zależności od etiologii stosuje się:

• sterydy miejscowe lub ogólne,
• leki przeciwzapalne,
• antybiotyki lub leki przeciwwirusowe (jeśli zapalenie ma charakter infekcyjny).

Po wyleczeniu stanu zapalnego męty mogą się zmniejszyć lub całkowicie ustąpić. W takich sytuacjach leczenie farmakologiczne działa tylko wtedy, gdy męty wynikają ze stanu zapalnego, a nie naturalnych zmian w ciele szklistym.

Na czym polega inwazyjne usuwanie mętów w oku?

W wybranych przypadkach rozważa się bardziej inwazyjne metody leczenia:

1. Laserowe rozbijanie mętów (witreoliza)

Na narząd wzroku nakładana jest specjalna soczewka, a następnie wykorzystuje się laser w celu zmniejszenia zgrubień kolagenowych. Zabieg trwa do kilkudziesięciu minut i jest bezpieczny dla pacjenta.

2. Witrektomia

Chirurgiczne usunięcie ciała szklistego. Ta operacja niesie jednak poważne ryzyko dla wzroku z powodu możliwych powikłań, takich jak: zaćma, jaskra, odwarstwienie siatkówki, czy krwotok wewnątrzgałkowy. Wykonywana jest w ściśle określonych przypadkach.

Jakie są metody domowe i czy można zapobiegać powstawaniu mętów?

Choć domowe sposoby nie usuną mętów, mogą zmniejszyć ich odczuwalność. Kluczowa jest profilaktyka, która polega na: 

• odpowiednim nawodnieniu,
• częstych przerwach od ekranów,
• ograniczeniu stresu i poprawie higieny snu,
• diecie bogatej w antyoksydanty (borówki, zielone warzywa),
• unikaniu pocierania oczu.

Jakie są przykładowe nazwy handlowe leków i suplementów na męty w oku?

Preparaty, które mogą być pomocne wleczeniu mętów to np.:

• Vitroft – jeden z najczęściej wybieranych suplementów diety w celu leczenia mętów. Zawiera antyoksydanty i substancje wspierające ciało szkliste,
• Cataroft free – zawiera jodek potasu. Rozjaśnia męty i poprawia przejrzystość widzenia.
• Vedixin Zmętnienie – to krople nawilżające powierzchnię oka oraz wspomagające profilaktykę zmętnień.
• Oculobon – to preparat z witaminami i wyciągami roślinnymi poprawiającymi funkcje narządu wzroku,
• Luteina Complex, Luteina Forte – suplementy z luteiną i zeaksantyną, wspierają siatkówkę i chronią przed stresem oksydacyjnym,
• Doppelherz Aktiv Na Oczy – preparat multiwitaminowy zawierający luteinę, cynk i witaminy wspierające zdrowie oczu,
• BilBerry Extract – zawierają antyoksydanty poprawiające ukrwienie i pracę siatkówki,
• Omega-3 (EyeQ, Doppelherz Omega-3) – wspomagają wydzielanie filmu łzowego i funkcjonowanie tkanek oka.

Wśród środków na receptę przeznaczonych do stosowania u pacjentów z mętami w oku wymienia się przede wszystkim:

• Vitreolent – lek na oczy zawiera dwie substancje czynne: jodek potasu i jodek sodu, które pomagają stopniowo usuwać objawy chorobowe w postaci niewyraźnego widzenia i „mętów w oczach”.