Lek na kaszel alergiczny: czym załagodzić objawy alergii?

Co wywołuje alergię i jakie są jej rodzaje?

Alergie są aktualnie ogromnym problemem, z którym zmaga się populacja na całym świecie. Szacuje się, że osoby dotknięte tym schorzeniem stanowią około 30% całej ludności, a częstotliwość występowania stale wzrasta.

W jaki sposób rozwija się reakcja alergiczna?

Reakcja alergiczna należy do reakcji nadwrażliwości typu I, która związana jest z uwalnianiem mediatorów zapalnych po kontakcie z alergenem. Mediatorem zapalnym może być np. histamina uwalniana przez komórki tuczne i bazofile. W reakcji tej biorą udział przeciwciała IgE. Uwalnianie histaminy wiąże się z występowaniem reakcji zapalnej i alergicznej. Objawem alergii mogą być między innymi:

• przewlekły wodnisty katar (katar sienny), zatkany nos, częste kichanie;
• męczący, suchy kaszel lub mokry kaszel (nieinfekcyjny);
• wysypka na ciele, swędzące zmiany skórne;
• łzawienie oczu, alergiczne zapalenie spojówek, świąd oczu;
• skurcz oskrzeli, duszność.

Rodzaje alergii

Można wyróżnić cztery rodzaje alergii, które dzieli się w zależności od drogi kontaktu z alergenem:

• alergia pokarmowa — występuje w sytuacji, gdy zostanie zjedzony pokarm, na który dana osoba ma uczulenie np. alergia na orzechy;
• alergia wziewna — występuje, gdy alergen znajdzie się w drogach oddechowych. Alergenami mogą być pyłki roślin unoszące się w powietrzu, roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. Częstym objawem może być kaszel alergiczny;
• alergia kontaktowa — charakteryzuje się reakcją miejscową wywołaną przez kontakt alergenu ze skórą. Przykładem może być alergia na lateks;
• alergia iniekcyjna (uczulenie na jad owadów) - może wystąpić po użądleniu przez owada lub ukąszeniu przez węża. Nasilenie tego typu reakcji jest różne (od reakcji miejscowej po wstrząs anafilaktyczny).

Rodzaje leków stosowanych w alergiach

W leczeniu różnego rodzaju alergii, w tym kaszlu alergicznego, stosowane są leki przeciwalergiczne, inaczej leki przeciwhistaminowe. Rozumiejąc, w jaki sposób powstaje reakcja alergiczna, w której udział bierze histamina, można wyjaśnić działanie leków przeciwalergicznych. Najprościej mówiąc, blokują one receptory histaminowe H1 oraz H2, co w efekcie hamuje powstawanie mediatora reakcji zapalnej — histaminy. Dzięki temu zahamowane zostają dokuczliwe objawy alergii takie jak łzawienie i zaczerwienienie oczu, kaszel alergiczny czy nieżyt nosa. W leczeniu stosowane są leki antyhistaminowe I i II generacji, jednak najlepszy profil bezpieczeństwa oraz skuteczność wykazują leki nowszych generacji.

Leki przeciwhistaminowe H1 pierwszej generacji

Są to leki, które działają antagonistycznie w stosunku do receptora histaminowego H1. Należą do nich między innymi prometazyna i difenhydramina. Przez ich zdolność do przenikania bariery krew-mózg, wywołują niekorzystne reakcje ze strony ośrodkowego układu nerwowego (senność i uspokojenie, co może być jednak wykorzystywane w problemach z bezsennością). Co więcej, przez ich nieselektywność, blokują też inne typy receptorów, co w konsekwencji zwiększa ilość działań niepożądanych, do których należy np. suchość w jamie ustnej. Do preparatów zawierających wyżej wymienione substancje czynne należą:

• Allefin,
• Apap Noc,
• Luminastil,
• Nodisek,
• Senolek,
• Diphergan.

Leki przeciwhistaminowe H1 drugiej generacji

Ta grupa leków zapobiega wydzielaniu histaminy w sposób selektywny, co wiąże się z rzadszym występowaniem skutków ubocznych. Można znaleźć tutaj m.in. loratadynę, ketotifen, terfenadynę, azelastynę czy imidazolinę. Leki drugiej generacji są szeroko stosowane w przypadku alergii. Preparaty drugiej generacji, które można zastosować w kaszlu alergicznym to:

• Claritine Allergy,
• Claritine Active,
• Flonidan Control,
• Loratadyna Pylox,
• Zabak,
• Ketotifen Hasco,
• Acatar Allergy.

Nowe leki blokujące receptory H1

W ostatnich latach zostały wprowadzone nowe leki przeciwalergiczne — zmodyfikowane leki należące do drugiej generacji. Są pochodnymi aktywnych metabolitów II generacji i należą do nich np. desloratadyna, feksofenadyna czy lewocetyryzna. Są bardzo skutecznymi lekami, które hamują wiele nieprzyjemnych objawów alergii i umożliwiają normalne funkcjonowanie. Lekami nowej generacji są:

• Hitaxa Fast,
• Aleric Deslo Active,
• Alergo Teva,
• Contrahist Allergy,
• Lirra Gem,
• Telfexo.

Leki antyhistaminowe H2

Te leki są stosowane w nadmiernym wydzielaniu kwasu żołądkowego, ze względu na hamowanie jego wydzielania. Są zatem przydatne w leczeniu refluksu czy zgagi.

Jak odróżnić kaszel alergiczny od kaszlu podczas infekcji układu oddechowego?

Kaszel alergiczny jest jednym z rodzajów kaszlu, który występuje po kontakcie z alergenem, a ustępuje po przerwaniu kontaktu z czynnikiem drażniącym. Odróżnienie kaszlu alergicznego może być trudne, należy jednak zwrócić uwagę na kilka ważnych czynników. Kaszel związany z alergią ma charakter napadowy, zazwyczaj jest suchy i duszący. W przypadku kaszlu infekcyjnego może występować kaszel suchy lub mokry, dodatkowo pojawić mogą się bóle głowy, bóle mięśni czy podwyższona temperatura ciała. Jeśli u pacjenta pojawiają się problemy z nawracającym kaszlem lub kaszel przewlekły, możliwą przyczyną są alergie wziewne.

Leczenie kaszlu alergicznego

Podstawową zasadą w leczeniu kaszlu alergicznego jest unikanie alergenu, który wywołuje reakcję alergiczną. Kiedy nie jest to możliwe lub objawy są zbyt uciążliwe, należy sięgnąć po metody farmakologiczne — preparaty na kaszel alergiczny. Wiele z nich dostępnych jest bez recepty, jeśli jednak objawy nie ustępują, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub alergologiem, który zajmuje się leczeniem alergii, łącznie z leczeniem kaszlu alergicznego.

Leki na alergię bez recepty

W razie potrzeby w każdej aptece można zakupić leki do doraźnego stosowania. W przypadku wystąpienia objawów alergicznych można sięgnąć po:

• Allegra — tabletki,
• Fenistil — żel,
• Acatar Control — aerozol do nosa,
• Duozinal — syrop.

Leki na alergię dostępne na receptę

Niektóre z leków przeciwalergicznych są dostępne wyłącznie na receptę. Należą do nich m.in.:

• Aerius — tabletki lub roztwór doustny,
• Allertec — tabletki, syrop lub krople doustne,
• Amertil — tabletki,
• Hitaxa — tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej,
• Zyrtec — tabletki,
• Clatra — tabletki.

Leki przeciwalergiczne, które można stosować u dzieci

Leki przeciwhistaminowe są obecnie jedną z najczęściej podawanych grup leków, stosowanych u dzieci. Niektóre z preparatów mogą być przyjmowane przez dzieci już od 2 roku życia. Produkty lecznicze, które są dedykowane dla dzieci to np.:

• Hitaxa Fast Kids — od 2 roku życia,
• Hitaxa Fast Junior — od 12 roku życia,
• Deslodyna Fast Junior — od 6 roku życia.

Odczulanie — na czym polega i czy działa?

Immunoterapia alergenowa to jedyna z metod leczenia przyczynowego alergii. Pozwala na przywrócenie prawidłowej reaktywności pacjenta na dotychczas nietolerowany alergen. Odczulanie poprawia jakość życia chorego, czasami pozwala nawet na całkowite wyleczenie.

Immunoterapia polega na podaniu pacjentowi zastrzyków zawierających coraz większe stężenia alergenu, w kilku cyklach. Czas takiej terapii waha się od 3 do 5 lat i wymaga wielu wizyt w gabinetach lekarskich oraz zakupu kilku opakowań szczepionki.

Terapia jest skuteczna w alergicznym nieżycie nosa (np. uczulenie na roztocza kurzu domowego), łagodnej astmie oskrzelowej czy alergii na jad pszczół lub os.