Kawa a cholesterol: jak jest związek między nimi?
Zbyt wysoki poziom cholesterolu stanowi czynnik ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia, będących głównymi przyczynami przedwczesnej śmierci. W przypadku wysokiego stężenia cholesterolu konieczne jest zastosowanie odpowiedniej diety, która pozwoli na unormowanie jego poziomu. Istotne jest nie tylko włączenie do jadłospisu określonych grup produktów, ale również unikanie lub całkowite wyeliminowanie tych, które przyczyniać się mogą do podniesienia poziomu złego cholesterolu. Podobnie jest w przypadku napojów i naparów. Pojawia się zatem pytanie, czy istnieje związek pomiędzy cholesterolem a popularnym naparem, jakim jest kawa? Czy kawa podwyższa cholesterol? Czy kawa szkodzi na cholesterol? Wyjaśniamy związek między kawą a cholesterolem.
Czy kawa ma wpływ na cholesterol?
Kawa, chociaż sama w sobie nie ma cholesterolu, może wpływać na jego poziom we krwi. Badania wykazały istnienie korelacji pomiędzy kawą a cholesterolem. Okazuje się jednak, że kluczowe znaczenie ma sposób parzenia naparu.
Kawa to jeden z najczęściej spożywanych naparów na świecie. Dlatego też należy wskazać, że umiarkowane picie kawy może mieć pozytywny wpływ na zdrowie. Okazuje się bowiem, że kawa spożywana w umiarkowanych ilościach ma działanie przeciwzapalne oraz przeciwutleniające, a dodatkowo poprawia metabolizm glukozy oraz zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Co więcej, spożywanie naparu kawowego zmniejsza ryzyko zaburzeń neurodegeneracyjnych.
Czy kawa podnosi poziom cholesterolu?
Kawa, jak już wspomniano, to napar, który może wpływać na podniesienie poziomu cholesterolu. To, czy kawa podwyższy poziom cholesterolu, uzależnione jest od przygotowania naparu oraz ilości, w jakiej jest wypijany. W tym znaczeniu niektóre rodzaje kawy mogą przyczynić się do wzrostu poziomu LDL, czyli „złego cholesterolu”. Okazuje się, że negatywny wpływ na cholesterol wykazuje picie espresso, kawy parzonej po turecku oraz przyrządzanej po francusku. Na podwyższenie poziomu cholesterolu ma wpływ również picie naparów na bazie espresso. Espresso bowiem zawiera większe ilości diterpenów niż kawa filtrowana lub kawa rozpuszczalna. Należy jednak wskazać, że espresso to rodzaj naparu, który zazwyczaj spożywany jest w niewielkich ilościach, dlatego też ogólny wpływ na poziom cholesterolu w organizmie jest niewielki. Dodatkowo negatywny wpływ na poziom cholesterolu ma również niefiltrowana kawa, z kolei filtrowany napar nie wykazuje istotnego wpływu na lipidy we krwi.
Kawa przez wiele osób spożywana jest z dodatkami – cukrem, syropem cukrowym, bitą śmietaną, śmietanką czy też z mlekiem. Natomiast większość problemów z cholesterolem wiąże się z przyjmowaniem zbyt dużych ilości tłuszczu oraz kalorii. W tym znaczeniu dodatki do kawy bogate w tłuszcze nasycone mogą w znaczącym stopniu przyczynić się do wzrostu poziomu cholesterolu we krwi. Dlatego też osobom, chcącym ograniczyć negatywny efekt picia kawy na wzrost poziomu cholesterolu zaleca się wybór mleka beztłuszczowego, niskotłuszczowego bądź roślinnego. Należy jednak podkreślić, że jeśli dodatki do kawy w postaci cukru, śmietanki, syropów będą stosowane z umiarem, to istnieje małe prawdopodobieństwo, że wpłyną one istotnie na zwiększenie poziomu cholesterolu we krwi.
Co ważne, picie czarnej kawy w ograniczonych ilościach z dodatkami, nie wpływa znacząco na poziom cholesterolu. Natomiast czarna kawa bez dodatków wręcz pozytywnie wpływa na podwyższenie poziomu HDL, czyli „dobrego cholesterolu”. Należy również wskazać, że picie naturalnych naparów – zielonej kawy czy kawy zbożowej – nie wpływa na podwyższenie poziomu cholesterolu.
Kawa przed badaniem cholesterolu
Do badania cholesterolu należy się odpowiednio przygotować. Na badanie należy stawić się na czczo. Oznacza to, że na 12-14 godzin przed planowanym badaniem należy spożyć ostatni posiłek. Zasada ta dotyczy również naparów, w tym także kawy. Picie kawy czy herbaty przed badaniem może bowiem zafałszować otrzymane wyniki.
Cholesterol, choć jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, to wysoki cholesterol wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Dlatego też należy wykonywać badania profilaktyczne, by sprawdzić jego stężenie we krwi. Normy cholesterolu są inne dla kobiet i mężczyzn. Niemniej jednak bez względu na płeć na podwyższenie jego stężenia wpływ ma wiele czynników. W tym znaczeniu istnieje korelacja między cholesterolem a alkoholem oraz cholesterolem a stresem.
Źródła:
- S. Ha Jee, J. He, L. J. Appel, „Coffee Consumption and Serum Lipids: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Clinical Trials”, „American Journal of Epidemiology”, nr 153 (4) 2001, s 353–362, [online] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11207153/
- A. Tverdal, R. Selmer, J. M. Cohen, „Coffee consumption and mortality from cardiovascular diseases and total mortality: Does the brewing method matter?", „European Journal of Preventive Cardiology”, nr 27 (18) 2020, s. 1986-1993, [online] doi: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32320635/,