Grypa typu B: jak długo trwa? Czy jest śmiertelna?

Grypa typu B – definicja

Grypa typu B to zakaźna choroba wirusowa układu oddechowego wywoływana przez wirusa grypy typu B. Jest schorzeniem sezonowym, atakującym ludzi, przy czym szczyt zachorowań przypada na okres od października do kwietnia. Źródłem zakażenia są zarówno osoby chore, jak i zakażone.

Wirus grypy typu B wykazuje mniejszą zmienność niż wirus typu A, co oznacza, że nie powoduje pandemii, jednak może prowadzić do lokalnych epidemii wśród ludzi, zwłaszcza tych należących do grupy ryzyka.

Grypa typu A i grypa typu B – czym się różnią?

Grypa typu B jest łagodniejsza od grypy typu A, zatem niesie mniejsze ryzyko poważnych powikłań. Kolejna różnica pomiędzy patogeniami dotyczy gospodarzy, którzy mogą być nosicielami wirusa. Grypa typu A infekuje zarówno ludzi, jak i zwierzęta, a także ma zdolność do wywoływania pandemii z powodu dużej zmienności genetycznej.

Grypa typu B natomiast ogranicza się do ludzi i cechuje ją stabilniejszy genom, co zmniejsza ryzyko tego, że rozwinie się grypa pandemiczna. W ciągu jednego sezonu grypowego statystycznie obserwuje się pojawienie dwóch różnych szczepów wirusa A, a tylko jednego szczepu wirusa B. Mimo to grypa typu B może prowadzić do epidemii i powikłań, szczególnie w sezonie jesienno zimowym.

Grypa typu B – epidemiologia w Polsce i na świecie

Światowa organizacja zdrowia, czyli WHO, podaje, że rocznie na całym świecie dochodzi do ok. 1 mld zachorowań na grypę. Aż 3–5 mln z nich ma ciężki przebieg, a 290–650 tys. z nich to przypadki śmiertelne. Na grypę najczęściej chorują dzieci. Wynika to z ułatwionej transmisji wirusa w zamkniętych pomieszczeniach, np. w szkołach i przedszkolach. Ponadto dzieci często nie posiadają pamięci immunologicznej po wirusach dominujących w populacji we wcześniejszych sezonach grypowych.

Zapadalność na grypę w 2023 roku wynosiła 29,41/100 000 osób, przy czym wlicza się tylko przypadki potwierdzone. Od 2023 roku nie ma już obowiązku zgłaszania podejrzeń choroby.

Zakaźność wirusa grypy typu B

Wirus grypy typu B występuje tylko u ludzi. Podobnie jak inne rodzaje wirusów grypy, przenoszony jest drogą kropelkową. Co oznacza, że dostaje się do naszych dróg oddechowych wydzieliny z dróg oddechowych osób zakażonych (np. podczas kaszlu czy kichania). Okres inkubacji wynosi zwykle od 1 do 4 dni. Podobnie jak w przypadku grypy typu A, wirus grypy typu B jest wysoce zakaźny, zwłaszcza w okresie wystąpienia pierwszych objawów chorobowych, to właśnie wtedy zakażenie rozprzestrzenia się najszybciej.

Ryzyko zakażenia współdomowników osoby chorej na grypę wynosi 20–40%. Taka osoba zakaża średnio 4 inne osoby. Dlatego zarażenia się wirusem grypy są tak powszechne.

Wirus grypy typu B – jakie daje objawy?

Ogólny przebieg choroby jest raczej mało specyficzny i początkowo może imitować objawy przeziębienia. Zwykłe przeziębienie ma jednak łagodniejszy przebieg. Grypa odznacza się nagłym wystąpieniem objawów, wysoką gorączką, często występuje ból głowy, z tym że nieżyt nosa jest mniej nasilony.

W przypadku grypy typu B powszechne są także:

• bóle mięśni;

• ból gardła;

• dokuczliwy suchy kaszel;

• bardzo nasilone złe samopoczucie.

Do rzadszych symptomów choroby zalicza się: chrypkę, nudności, wymioty, biegunkę oraz stan zapalny ucha środkowego lub krtani.

Objawy grypy w zależności od wieku

Objawy grypy typu B mogą się nieco różnić w zależności od wieku chorego. Dzieci mogą wykazywać większą skłonność do wysokiej gorączki, kaszlu i kataru, a także dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takich jak nudności czy wymioty.

Osoby dorosłe często doświadczają intensywnych bólów mięśni i głowy, podczas gdy u osób starszych objawy mogą być mniej intensywne, ale za to zwiększa się ryzyko poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc lub zaostrzenie istniejących chorób przewlekłych.

Czy grypa typu B jest śmiertelna?

Co prawda obecnie medycyna dysponuje narzędziami, dzięki którym grypa nie jest już tak niebezpieczna, jak kiedyś, jednak potencjalne powikłania grypy typu B, wciąż nie powinny być bagatelizowane. Na ciężki przebieg choroby, poza najmłodszymi narażone są także osoby starsze i pacjenci z obniżoną odpornością. Śmiertelność to ok. 100–500/100 000 chorych i jest wyższa w grypie pandemicznej.

Wirusy grypy typu B – grupy ryzyka i powikłania grypy

W grypie mamy do czynienia głównie z objawami ogólnymi i dolegliwościami ze strony układu oddechowego. Czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu i wystąpienia powikłań grypy to: otyłość III stopnia , ciąża , 2 pierwsze tygodnie połogu, wiek <5 lat oraz >50 lat, przeszczep organów oraz niektóre choroby współistniejące.

Warto pamiętać, że zakażenie wirusem grypy, może prowadzić do licznych powikłań takich jak:

• zapalenie mięśnia sercowego;

• zapalenie płuc;

• zapalenie mięśni;

• sepsa;

• niewydolność oddechowa;

• zaostrzenie chorób przewlekłych (np. astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, choroby niedokrwiennej lub zastoinowej niewydolności serca, cukrzycy);

• zapalenie oskrzeli;

• zapalenie tchawicy;

• ostre zapalenie ucha środkowego;

• częściowa utrata słuchu lub wręcz głuchota;

• angina paciorkowcowa.

Grypa typu B – rozpoznanie i leczenie

Rozpoznanie grypy typu B polega na obserwacji objawów oraz przeprowadzeniu testów diagnostycznych, które potwierdzają obecność wirusa. Leczenie grypy typu B opiera się głównie na łagodzeniu objawów. U większości osób o dobrej odporności grypa ustępuje samoistnie. Wówczas wystarczy:

• odpoczynek w domu,

• obfite nawodnienie;

• niepalenie tytoniu;

• przyjmowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych (paracetamol , niesteroidowych leków przeciwzapalnych);

• stosowanie w razie potrzeby: leków przeciwkaszlowych, preparatów obkurczających naczynia krwionośne błony śluzowej nosa lub roztworów soli donosowo.

Jak jeszcze można leczyć grypę typu B? Poprzez stosowanie leków przeciwwirusowych (oseltamiwiru, zanamiwiru, peramiwiru). Leki te łagodzą objawy grypy oraz skracają czas trwania choroby o ok. 1 dzień. Jednocześnie redukują wydalanie patogenu z dróg oddechowych i zmniejszają ryzyko wystąpienia niektórych powikłań – zgonu, zapalenia płuc oraz powikłań kardiologicznych.

Szczepienie przeciwko grypie typu B

Zdecydowanie najlepszą metodą profilaktyki pozostają coroczne szczepienia ochronne. Szczepionka przeciw grypie zwykle obejmuje zarówno szczepy wirusa typu A, jak i typu B, co zapewnia szeroką ochronę przed sezonowymi infekcjami. Regularne szczepienia są szczególnie ważne, ponieważ zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań oraz ograniczają rozprzestrzenianie się wirusa w społeczeństwie.

Zapobieganie infekcji grypowej

Żeby zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania, na grypę typu B, należy stosować się do kilku prostych zasad:

• unikać bezpośredniego lub dłuższego kontaktu (≤1,5 m) z osobą chorą lub zakażoną;

• przestrzegać higieny rąk i nie przykładać ich do ust, oczu lub nosa;

• nie mieć styczności z przedmiotami zanieczyszczonymi skażoną wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej;

• w miarę możliwości ograniczyć przebywanie w miejscach dużych skupisk ludności (szczególnie w zamkniętych pomieszczeniach) podczas sezonowego wzrostu zachorowań.