Domowe sposoby na nietrzymanie moczu – co warto robić?
Nietrzymanie moczu definiuje się jako mimowolny a także niezależny od świadomej decyzji wyciek z pęcherza, prowadzący do jego częściowego bądź całkowitego opróżnienia. Przypadłość ta stanowi problem nie tylko fizyczny, ale także psychiczny oraz społeczny. Poznaj domowe sposoby na nietrzymanie moczu i odzyskaj kontrolę nad swoim pęcherzem.
Rodzaje oraz przyczyny nietrzymania moczu
Według danych przedstawionych przez Światową Organizację Zdrowia, nietrzymanie moczu stanowi jeden z najpoważniejszych ogólnoświatowych problemów zdrowotnych. Dolegliwość ta dotyczy obu płci, jednak dane wskazują, że dwukrotnie częściej pojawia się wśród kobiet, natomiast częstotliwość jej występowania znacząco zwiększa się wraz z wiekiem. Szacuje się, że ok. 10-25% kobiet w wieku 30 lat miewa problemy z nietrzymaniem moczu, natomiast po 50. roku życia liczba ta wzrasta do 1/3. Nietrzymania moczu nie należy jednak traktować jako standardowy objaw starzenia się. Warto dążyć do jak najszybszego wykrycia przyczyny oraz wdrożenia odpowiedniej terapii.
Według danych podawanych przez International Continence Society (ICS), wyróżnić możemy następujące rodzaje nietrzymania moczu:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu – bezwiedne wyciekanie pewnych ilości moczu na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej (wysiłek fizyczny, kaszel, kichanie). W tej sytuacji nie odczuwa się uczucia parcia czy wyraźnej potrzeby oddania moczu,
- naglące nietrzymanie moczu – nagła, trudna do opanowania potrzeba oddania moczu, poprzedzona silnym parciem,
- mieszane nietrzymanie moczu – występują zarówno objawy wysiłkowego nietrzymania moczu jak i naglącego nietrzymania moczu,
- nietrzymanie z przepełnienia – charakteryzuje je stałe bądź okresowe wyciekanie moczu, spowodowane upośledzeniem kurczliwości wypieracza, która sprawia, że pęcherz nadmiernie się przepełnia.
Istnieje wiele czynników zwiększających prawdopodobieństwo pojawienia się problemów z prawidłowym trzymaniem moczu. Należą do nich między innymi styl życia, przebyte choroby, zażywane leki, przebyte zabiegi oraz operacje. Do innych przyczyn nietrzymania moczu zaliczyć można nadmierną masę ciała, zaparcia, częste infekcje czy przyczyny neurogenne.
Wśród kobiet wyróżnić możemy częste występowanie nietrzymania moczu w ciąży a także nietrzymanie moczu po porodzie, spowodowane osłabieniem mięśni dna miednicy oraz niskim poziomem estrogenów, które wywoływać może niekorzystne zmiany w układzie moczowo-płciowym. Wśród mężczyzn, za najczęstszą przyczynę utrudnionego trzymania moczu uznaje się przerost gruczołu krokowego. Problem ten nie dotyczy wyłącznie osób dorosłych czy starszych. Zdarza się, że pojawić się może nietrzymanie moczu u nastolatków a także wśród dzieci.
Pomimo iż dolegliwość ta sprawia ogromny dyskomfort, zaledwie mniej niż połowa cierpiących na nią osób zgłasza się po pomoc do lekarza. Powodem takiej sytuacji jest częste bagatelizowanie problemu przez pacjentów, a także towarzyszące wizycie zakłopotanie oraz wstyd. Nietrzymanie moczu z tego powodu często pozostaje tematem tabu. Nieleczona dolegliwość prowadzi do stopniowego wycofywania się z życia zawodowego oraz społecznego, co negatywnie odbija się na zdrowiu psychicznym.
Nietrzymanie moczu – domowe sposoby leczenia
Pierwszym etapem terapii jest wdrożenie odpowiednich badań diagnostycznych. W tym celu przeprowadza się między innymi wywiad lekarski, badanie ginekologiczne czy badania laboratoryjne moczu. Proces leczenia powinien więc być prowadzony pod ścisłą kontrolą lekarza, który pomoże dobrać optymalną formę terapii. Należy również pamiętać o odpowiedniej profilaktyce, która pozwoli uniknąć problemu nietrzymania moczu. Wyróżnić można kilka prostych, domowych sposobów, których zastosowanie pomoże zapobiegać czy osłabić problem.
Redukcja nadmiernej masy ciała oraz codzienna aktywność fizyczna
Otyłość stanowi jedną z czołowych przyczyn pojawiania się nietrzymania moczu. Odpowiednio zbilansowana dieta oraz codzienna dawka aktywności fizycznej pozwoli nie tylko pozbyć się zbędnych kilogramów, ale również ograniczy ryzyko pojawienia się kłopotów z nietrzymaniem moczu. Należy jednak pamiętać, że wykonywana aktywność nie powinna być nadmiernie intensywna, gdyż zbyt duże przeciążenie organizmu również może negatywnie wpływać na układ moczowy.
Dbałość o prawidłowe nawyki toaletowe
W tym przypadku warto zadbać o wysoki poziom higieny intymnej oraz o inne aspekty, takie jak wypróżnianie się bez nadmiernego parcia, unikanie pośpiechu czy stresu, a także odpowiednią pozycję ciała w trakcie defekacji.
Ćwiczenia na nietrzymanie moczu
Ćwiczenia mięśni dna miednicy mają na celu wzrost objętości włókien oksydacyjnych oraz glikolitycznych. Ćwiczenia mięśni Kegla nie są skomplikowane, jednak należy nauczyć się odpowiednio je lokalizować. W tym celu, w trakcie oddawania moczu, warto spróbować zatrzymać strumień. Kiedy już nauczysz się je rozpoznawać, możesz przystąpić do wykonywania ćwiczeń. Spięcie mięśni powinno trwać ok. 5 sekund a następnie następuje rozluźnienie. Taką serię powtarza się ok. 4-5 razy, trzy razy w ciągu dnia. Efekty ćwiczenia nie są natychmiastowe i należy uzbroić się w cierpliwość, jednak regularne wykonywanie ćwiczenia pozwala znacząco zmniejszyć dolegliwości związane z nietrzymaniem moczu.
Kulki gejszy na nietrzymanie moczu również wykazują pozytywne działanie. Są to dwie, niewielkie kulki, połączone za pomocą sznureczka. Ich drgania wywołują mimowolne zaciskanie się mięśni gładkich, co sprawia, że pochwa staje się bardziej elastyczna a mięśnie dna miednicy ulegają wzmocnieniu.
Unikanie spożywania alkoholu i kofeiny
Substancje te wykazują działanie moczopędne, przez co mogą powodować częste oraz silne potrzeby nagłego oddania moczu. Jeżeli więc zmagasz się z zaburzeniami trzymania moczu, warto ograniczyć lub całkiem wyeliminować te substancje.
Regularne wypróżnianie
Długotrwałe oraz częste powstrzymywanie się przed wypróżnianiem sprzyja namnażaniu się bakterii, które prowadzić mogą do rozwoju infekcji. Co więcej, sytuacja ta może powodować osłabienie struktury pęcherza oraz jego rozciągnięcie. Takie zachowanie skutkować może pogłębianiem się problemów z prawidłowym trzymaniem moczu w trakcie codziennych aktywności.
Jeżeli zauważysz jakiekolwiek symptomy związane z nieprawidłowym utrzymaniem moczu, niezwłocznie udaj się do lekarza. Odkładanie konsultacji w czasie nierzadko jest przyczyną rozwoju zaburzenia i koniecznością wdrożenie leczenia farmakologicznego czy rozważenie operacji. Decyzję odnoszącą się do wyboru skutecznej metody leczenia zawsze podejmuje lekarz. Problem nietrzymania moczu stanowi dla chorującej osoby ogromny dyskomfort w trakcie codziennego funkcjonowania oraz może znacząco obniżyć jakość życia. W żadnym wypadku nie należy problemu bagatelizować, gdyż zwlekanie z wdrożeniem odpowiedniej terapii może skutkować pogłębianiem się dolegliwości.
Źródła:
- A. Maria Borowicz, K. Wieczorowska-Tobis, Metody fizjoterapeutyczne w leczeniu nietrzymania moczu, http://gerontologia.org.pl/wp-content/uploads/2016/05/2010-03-4.pdf [dostęp 30.05.2023],
- D. Purc, A. Rasała, Metody leczenia nietrzymania moczu, http://www.medical-technologies.eu/upload/metody_leczenia_nietrzymania_moczu_-purc.pdf [dostęp 30.05.2023],
- R. Drabczyk, Nietrzymanie moczu - rodzaje, leczenie i sposoby zapobiegania, https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/57804,nietrzymanie-moczu