Czym jest prostata - przyczyny, objawy i sposoby leczenia.

Czym jest prostata?

Prostata to nic innego jak męski gruczoł krokowy, który znany jest także jako stercz. Wchodzi w skład układu moczowo-płciowego i znajduje się bezpośrednio pod pęcherzem moczowym. Ze względu na jego gabaryty i kształt można porównać go do kasztana lub orzecha włoskiego. Wewnątrz prostaty znajduje się kanalik, przez który przebiega cewka moczowa. Gruczoł prostaty ma za zadanie produkować płyn, których wchodzi w skład nasienia i zapewnia plemnikom wartości odżywcze. Ponadto płyn ten pomaga w skutecznym dotarciu plemników do kobiecej komórki jajowej. W związku z tym nieprawidłowe działanie prostaty może powodować m.in. problemy z zapłodnieniem.

Choroby prostaty i ich rodzaje

Istnieje kilka podstawowych jednostek chorobowych związanych z prostatą. Ich występowanie może powodować problemy w życiu seksualnym, zwiększoną częstotliwość chorób związanych z układem moczowym, a także większe zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Podstawowe jednostki chorobowe to:

• łagodny przerost prostaty (BPH);
• zapalenie prostaty;
• rak prostaty.

Łagodny przerost prostaty

Jedną z podstawowych chorób w tym obszarze jest łagodny rozrost gruczołu krokowego. Według danych statystycznych, z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego zmaga się nawet co drugi mężczyzna powyżej 55. roku życia. Występowanie choroby ma związek z tym, że po ukończeniu przez mężczyzn 50. roku życia obserwuje się zauważalny spadek produkcji testosteronu, przy jednoczesnym zachowaniu stopnia produkcji estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych. Najczęściej prowadzi to do łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, gdy wewnątrz prostaty rosną tkanki: łączna, gruczołowa i mięśniowa.

Rozrost prostaty i towarzyszące temu objawy

Podczas diagnozowania łagodnego przerostu prostaty, zwraca się uwagę nie tylko na zwiększenie samego gruczołu, ale również na objawy towarzyszące. Należą do nich m.in.:

• częstsze oddawanie moczu;
• problemy z oddawaniem moczu;
• zwolnienie i zwężenie strumienia moczu (wpływa na wydłużenie czasu mikcji)
• oddawanie moczu w godzinach nocnych;
• nietrzymanie moczu;
• uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza moczowego;
• problem z rozpoczęciem mikcji.

Dopiero wspólne powiększenie prostaty oraz występowanie tych objawów, jest powodem do postawienia diagnozy tego typu. Każdorazowo powinna być potwierdzona przez specjalistyczne badanie prostaty.

Zapalenie prostaty

Kolejną z popularnych chorób tego typu jest zapalenie prostaty, które może mieć charakter ostry lub przewlekły. Przy tego typu chorobie pojawiają się trudności w oddawaniu moczu, a także charakterystyczny ból w okolicy krocza. Zdecydowanie częściej diagnozowane jest przewlekłe zapalenie, które trwa powyżej 3 miesięcy. Według statystyk, dotyka ono głównie mężczyzn w wieku 35-50 lat, przy czym odsetek zachorowań to nawet 35-50% z tej grupy. Tylko 1 na 10 pacjentów boryka się z zapaleniem o podłożu bakteryjnym i niezbędne jest podawanie antybiotyków. W przypadku ostrego zapalenia standardowo odpowiadają za nie właśnie bakterie, które pochodzą z naturalnej flory jelita grubego i przedostają się w okolice krocza. Choroby te nie są przenoszone drogą płciową, jednak wpływ na zwiększone ryzyko zachorowania ma odbywanie stosunków analnych. Wówczas jest większe prawdopodobieństwo, że bakterie dostaną się przez cewkę moczową do wnętrza gruczołu.

Charakterystyczne objawy dla zapalenia prostaty

Przy zapaleniu prostaty można rozpoznać charakterystyczne objawy. To nie tylko ból w okolicach krocza i problemy z oddawaniem moczu. Inne typowe objawy to m.in.:

• gorączka;
• ból mięśni;
• ogólne osłabienie organizmu;
• dreszcze;
• ból odczuwany w okolicy odbytu, u nasady członka, czy też w dolnej części kręgosłupa;
• słabszy strumień moczu;
• bolesne oddawanie moczu;
• parcia naglące;
• dyskomfort podczas stosunku płciowego, zwłaszcza w momencie wytrysku.

Rak prostaty

Niestety zachorowania na raka prostaty w ostatnich latach w Polsce się podwoiły. Wpływ na to ma lepsza medycyna, która potrafi lepiej zdiagnozować schorzenie, a także zmiana stylu życia pacjentów oraz starzejące się społeczeństwo. Automatycznie stwierdzonych przypadków jest znacznie więcej. Raka gruczołu krokowego należy się obawiać i nie można go bagatelizować. Obecnie w Polsce zajmuje drugie miejsce (po raku płuc) w klasyfikacji najczęściej wykrywanego nowotworu złośliwego, a także w zestawieniu umieralności.

Symptomy wskazujące na raka prostaty

Ewentualny rak prostaty daje określone symptomy. Ich zauważenie powinno być powodem do niezwłocznego kontaktu z urologiem. Szybkie wykrycie nowotworu złośliwego zwiększa szanse pacjenta na wyleczenie. Do klasycznych objawów należą:

• ból w trakcie oddawania moczu;
• problemy z oddawaniem moczu;
• silny ból;
• obserwacja łagodnego rozrostu prostaty;
• częstomocz;
• przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych lub kości;
• niedokrwistość.

Skala objawów zależy od stopnia zaawansowania choroby. Rozpoznanie raka jest o tyle utrudnione, że często rozwija się on bezobjawowo lub daje objawy, podobne do innych schorzeń. Właśnie dlatego mężczyźni powinni regularnie badać się u lekarza urologa. Badania prostaty pomagają we wczesnym wykryciu raka i zwiększają szansę na skuteczne leczenie.

Przyczyny występowania chorób prostaty

Poszczególne choroby prostaty mogą mieć różne przyczyny. Standardowo rozpoznaje się je w badaniu prostaty, jednak w przypadku przewlekłego zapalenia męskiego gruczołu krokowego może dojść do sytuacji, w której przyczyna nie zostanie rozpoznana. Do czynników powodujących występowanie schorzeń prostaty zaliczane są:

• zaburzenia hormonalne;
• infekcje bakteryjne (zakażenie w okolicach cewki moczowej);
• stres;
• niewłaściwie działający układ odpornościowy;
• zaburzenia psychiczno-emocjonalne;
• fizjologiczne starzenie się organizmu i wpływ tego na komórki prostaty;
• wiek pacjenta;
• predyspozycje genetyczne;
• niezdrowy styl życia (złe nawyki żywieniowe, palenie papierosów i częste spożywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej).

Diagnostyka przy schorzeniach prostaty

Jeżeli zauważymy u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy związane z układem moczowym, to należy niezwłocznie skontaktować się z urologiem. Badania pozwalają na wczesne wykrycie różnego rodzaju schorzeń w obrębie prostaty, w tym m.in. przerost stercza, zapalenie, czy też raka. Jeżeli ten ostatni będzie już w zaawansowanym stadium, to maleją szanse na wyleczenie. Właśnie dlatego regularne badania, zwłaszcza wśród mężczyzn po 50. roku życia, mają duże znaczenie.

Diagnostyka rozpoczyna się od wywiadu z pacjentem. Następnie sprawdzane jest stężenie PSA. To enzym, który produkowany jest przez prostatę i wskazuje na ewentualne zaburzenia w jej funkcjonowaniu. Jest obecny we krwi, dlatego w weryfikacji jego stężenia pomaga badanie krwi. Optymalny poziom to <4 ng/ml, jednak parametr ten zwiększa się wraz z wiekiem. Poza badaniem z surowicy krwi, w diagnostyce stosuje się również badanie per rectum.

Profilaktyka

Ze względu na to, jakim zagrożeniem jest rak prostaty lub inne choroby gruczołu, rekomenduje się określone działania profilaktyczne. Zgodnie ze wskazaniami, każdy mężczyzna po 40. roku życia przynajmniej raz na rok powinien poddać się badaniu per rectum. Ponadto po skończeniu 50. roku życia rekomenduje się minimum raz w roku przeprowadzać badanie z surowicy krwi i weryfikować stężenie PSA. Niestety jest to często bagatelizowane przez polskich mężczyzn, dlatego rak, jako najgroźniejsza z chorób gruczołu krokowego, wykrywany jest w zaawansowanych stadiach. Częstsze badania rekomendowane są również osobom, u których w rodzinie diagnozowano przypadku chorób prostaty.

Jak wygląda leczenie chorób prostaty?

Leczenie prostaty każdorazowo dobierane jest do rodzaju schorzenia, a także stopnia jego zaawansowania. Im szybciej zostanie wdrożone, tym lepiej. Farmakoterapia jest skutecznym wyborem w przypadku wczesnych i średnio-zaawansowanych stadiów. Jeżeli schorzenie jest na dalszym etapie, to jednym z ostatnich ratunków może być zabieg operacyjny, w tym nawet usunięcie prostaty.

Wśród rekomendowanych metod znajduje się również terapia wibroakustyczna, czyli leczenie prostaty za pomocą fonowania. Metoda zaliczana jest do fizjoterapeutycznych i w przeciwieństwie do leków, nie towarzyszą jej skutki uboczne. Z drugiej strony nie zawsze powiększona prostata może być wyleczona poprzez terapię wibroakustyczną. Sama metoda polega na poddawaniu gruczołu krokowego działaniu mikrowibracji dźwiękowych o częstotliwości od 30 do 20 000 Hz. Wczesne jej zastosowanie ma bardzo dobre skutki przy łagodnym rozroście prostaty.

Farmakoterapia

Przy łagodnym przeroście stosuje się m.in. alfablokery i inhibitory enzymu 5-alfareduktazy. W tej pierwszej grupie wymienia się takie substancje jak m.in.: doxazosyna, tamsulosyna, silodosina, alfuzosyna, terazosyna. Rozkurczają one mięśnie gładkie i wspierają w ten sposób pracę układu moczowego. Wśród inhibitorów enzymu 5-alfareduktazy wymieniane są: dutasteryd i finasteryd. Niestety te ostatnie mogą mieć zwiększony wpływ naniepłodność, dlatego powinny być bardzo ostrożnie przyjmowane zwłaszcza w grupie młodszych pacjentów. Kuracja może powodować skutki uboczne, o których każdorazowo powinien być poinformowany pacjent. Zaliczane są do nich m.in.: utrata włosów, niepłodność, obniżone libido.

Zabiegi chirurgiczne

W sytuacji, gdy leki nie zdają egzaminu, wprowadza się leczenie operacyjne. Podstawowym zabiegiem jest prostatektomia, czyli częściowe lub całkowite usunięcie prostaty. W przypadku nowotworu złośliwego wykonuje się całkowite usunięcie prostaty. Jeżeli zmiany chorobowe nie były rozległe, a w trakcie zabiegu uszkodzeniu nie ulegną nerwy za prostatą, to mężczyzna zachowa swój potencjał płciowy. Po usunięciu prostaty niezbędne jest przyjmowanie tabletek z syntetycznym hormonem, którego odpowiednik w normalnych warunkach produkowany jest przez gruczoł krokowy.

Czym może skutkować nieleczona choroba prostaty?

Nawet łagodny rozrost stercza może powodować groźne powikłania. Nieleczone schorzenie może doprowadzić do całkowitego zamknięcia światła przewodu moczowego. Dzieje się tak na skutek ucisku spowodowanego przerostem prostaty. Towarzyszy temu silny ból, a także konieczność hospitalizacji pacjenta i cewnikowania, aby móc wydalić z organizmu nadmiar moczu. Kolejnym powikłaniem są możliwe trwałe zmiany w nerkach i zaburzenie ich działania. To sprawia, że leczenie powinno być wprowadzone jak najszybciej, aby zachować podstawowe funkcje prostaty.

Recepta online a problemy z prostatą

Problemy związane z prostatą wymagają regularnego i długotrwałego przyjmowania niektórych leków. W związku z tym pacjent zobowiązany jest do odbywania cyklicznych wizyt lekarskich w celu otrzymania recepty na zakup medykamentów. Alternatywą jest skorzystanie z nowoczesnej usługi recepty online, którą przygotowaliśmy na portalu https://e-recepta.net/. To wygodne rozwiązanie dla osób, które są już na etapie prowadzenia terapii po pełnej diagnozie. Wystarczy wypełnić formularz medyczny, opisać swój stan zdrowia oraz wskazać przyjmowany środek. Ostatnim krokiem jest wniesienie opłaty za usługę recepty online. Na podstawie zgromadzonych danych specjalista podejmie decyzję co do zasadności wystawienie e-recepty na wskazane medykamenty.

W przypadku kontynuacji terapii powinno to być formalnością. Jeżeli zajdą jakieś komplikacje lub lekarz będzie miał wątpliwości, to pokieruje Cię na dalsze badania. Recepta online to wygodne rozwiązanie, dzięki któremu załatwisz formalności bez wychodzenia z domu, szybko i skutecznie. Zdalna konsultacja medyczna kończy się wystawieniem e-recepty. Możesz zrealizować ją w dowolnie wybranej aptece lub poprosić o zakup leków swoich bliskich. Zachęcamy do skorzystania z usługi recepta online na portalu https://e-recepta.net/. Nasi specjaliści zawsze na pierwszym miejscu stawiają Twoje dobro i bezpieczeństwo.