Lek na owsiki dla dzieci i dorosłych — przegląd stosowanych leków (zawiesina, leki doustne)
Dodano:

13 lutego, 2025
12:12

Owsica — co to za choroba? 

Owsica (enterobioza) to choroba pasożytnicza jelita grubego rozwijająca się w wyniku
połknięcia jaj nicienia – owsika ludzkiego, którego postać dojrzała wyglądem przypomina nitki z białej waty.  Pojedyncze owsiki trudno zauważyć, chociaż zdarza się, że jeśli jest ich bardzo dużo, w kale wyraźnie widać białe, ruszające się jednocentymetrowe robaki. Pasożyt może dotknąć wszystkich, chociaż najczęściej jego ofiarami padają dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Nie bez przyczyny owsica nazywana jest chorobą brudnych rąk, do zakażenia owsikami dochodzi drogą pokarmową w wyniku kontaktu:

  • bezpośredniego z osobą zarażoną,
  • pośredniego – przez zanieczyszczone zabawki, ubranie, pościel, ręczniki, deski sedesowe lub wanny używane przez nosiciela.

Możliwe jest także zarażenie przez skażony pokarm lub poprzez wdychanie jaj obecnych w kurzu. 

Potrzebujesz recepty?
Rozpocznij konsultację

Objawy owsicy

Okres wylęgania, czyli czas, który upływa od zarażenia do momentu, w którym możliwe jest wykrycie jaj owsików w kale, wynosi od 2 do 8 tyg. Cykl życia robaków jest dość skomplikowany: z połkniętych jaj w dwunastnicy rozwijają się larwy, które następnie migrują w kierunku jelita grubego. Tam dojrzewają, dwukrotnie liniejąc. Dorosłe osobniki kopulują, co prowadzi do śmierci samca i zapłodnienia samicy. Samica przyczepia się do błony śluzowej jelita i wytwarza jaja. Po około 4. tygodniach odczepia się i wraz z kałem przemieszcza w kierunku odbytnicy. W nocy wypełza z odbytu i składa jaja na skórze w jego okolicy (po czym ginie). Podczas całego tego procesu, pacjent zwykle nie odczuwa objawów, chociaż zdarza się, że u niektórych występuje:

  • świąd okolic odbytu;
  • niepokój, płaczliwość, drażliwość (u dzieci);
  • bladość skóry;
  • utrata łaknienia i ból brzucha;
  • zaburzenia snu. 
Potrzebujesz recepty?
Rozpocznij konsultację

Jaki jest skuteczny lek przeciwpasożytniczy na owsiki?

Diagnoza owsicy rodzi u pacjentów zasadne pytanie: jak możliwie najszybciej pozbyć się pasożytów z organizmu? W celu dobrania odpowiedniego leczenia należy oczywiście skonsultować się z lekarzem. Specjalista może przepisać skuteczny lek przeciwpasożytniczy, który pomaga wygrać walkę z zarażeniem robakami obłymi.

Pyrantel (lek Pyrantelum zawiesina lub tabletki) - jak działa?

Pyrantel jest środkiem przeciwrobaczym stosowanym w terapii zakażeń wywołanych pasożytami wewnętrznymi, takimi jak np. glista ludzka czy właśnie owsiki. Preparaty, które zawierają go w swoim składzie, dostępne są w aptekach bez recepty. Można je znaleźć w formie zawiesiny (np. Pyrantelum Owix) lub tabletek (np. Pyrantelum Owix).  

Opisywany lek działa w świetle przewodu pokarmowego: najpierw poraża mięśnie pasożytów, przez co nie są one w stanie się poruszać, a potem za sprawą ruchów perystaltycznych jelit unieruchomione pasożyty zostają usunięte z organizmu. Pyrantel nie podrażnia jelit ani nie wywołuje przemieszczania się robaków.

Warto zaznaczyć, że pyrantel działa na formy dojrzałe robaków, a zatem nie okaże się efektywny w przypadku eliminacji larw.

Leki, których substancją czynną jest pyrantel pozostają pierwszą linią leczenia owsicy. 

Pyrantel – jak dawkować lek na owsiki dla dzieci i dorosłych?

Eliminacja robaków musi być przeprowadzana bardzo skrupulatnie i z uwzględnieniem zaleceń przekazanych przez lekarza. Oto kilka najważniejszych zasad, których należy przestrzegać:

  • lek Pyrantelum w postaci zawiesiny może być stosowany u dzieci od 2 roku życia, a w postaci tabletek od 6 roku życia;
  • w celu wyeliminowania pasożyta, terapia powinna obejmować wszystkich domowników, a w trakcie leczenia konieczne jest ścisłe przestrzeganie zasad higieny;
  • lek należy przechowywać w oryginalnym opakowaniu i w temperaturze poniżej 25°C w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci;
  • dawka leku dobierana jest na podstawie masy ciała pacjenta (klasycznie 10 mg na kilogram masy ciała, max. 1 g), ale to, w jakiej ilości stosować Pyrantelum zostanie wytłumaczone w trakcie wizyty.

Jeśli nie jesteś pewien jak dawkować lek, zapytaj o to lekarza lub farmaceuty i postępuj zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania.

Działania niepożądane Pyrantelum na owsiki

Podczas stosowania pyrantelu mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak wysypki i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Skutki uboczne po zastosowaniu pyrantelu nie występują często i przemijają w trakcie terapii.

Leki na owsiki, inne niż Pyrantelum Owix

Jeśli Pyrantel okazuje się nieskuteczny, zakażenie jest bardziej rozległe lub dawkowanie Pyrantelum Owix można zastosować środki o prostszym schemacie dawkowania: Mebendazol i Albendazol. Oba leki mogą być wykorzystane w kuracji dorosłych oraz dzieci.

Mebendazol, lek doustny – jak dawkować?

Mebendazol (Vermox),  to kolejny,  choć rzadziej stosowany lek aktywny wobec owsików. Zaburza funkcje trawienne pasożytów,  co ostatecznie skutkuje ich śmiercią z powodu niemożności pozyskania energii z pokarmu.

Nadaje się do stosowania u dorosłych oraz u dzieci - 100 mg, czyli 1 tabletka doustna powinna zostać zażyta jednorazowo, przy czym kurację należy powtórzyć po upływie 2 do 4 tygodni ze względu na znaczne ryzyko nawrotów choroby. Dla zachowania wszelkich zasad bezpieczeństwa lek stosuj zgodnie z ulotką, a w przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.

Albendazol – zasady stosowania leku

Albendazol (Zentel), działa tak jak mebendazol i tak jak on pozostaje skuteczny wobec jaj, larw i postaci dorosłych owsika.

Jedna tabletka Zentelu (400 mg) powinna zostać przyjęta raz na dobę, przez trzy kolejne dni. Jeśli pacjent nie został wyleczony, lekarz może zdecydować o zażyciu drugiej dawki leku po upływie trzech tygodni. Preparat należy przechowywać w temperaturze poniżej 25°C z dala od dzieci i nie stosować go po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.

Jak pozbyć się owsików?  

Leczenie owsicy u dzieci oraz dorosłych to nie tylko wdrażanie odpowiedniej farmakoterapii, ale i wdrożenie konkretnych nawyków higienicznych (zwłaszcza wśród dzieci). Wśród zasad, które należy przestrzegać, wymienia się:

  • codzienne sprzątanie mieszkania (usuwanie kurzu zawierającego jaja);
  • codzienna zmiana bielizny, częsta zmiana pościeli i ręczników (pranie w gorącej wodzie, prasowanie gorącym żelazkiem);
  • przycinanie paznokci na krótko;
  • codzienny poranny prysznic, w tym podmywanie okolic odbytu.

FAQ

Leczenie owsicy u kobiet w ciąży prowadzi się jedynie w przypadku uciążliwych objawów, a preferowanym lekiem jest Pyrantel.
Pyrantelum dostępne jest bez recepty, w przeciwieństwie do Vermoxu i Zentala, które można wykupić dopiero po okazaniu recepty.
Dotychczas nie przeprowadzono badań nad wpływem Pyrantelum na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Pyrantelu nie powinni stosować osoby z nadwrażliwością na substancję lub którykolwiek ze składników preparatu. Ponadto preparat jest przeciwwskazany podczas jednoczesnego przyjmowania piperazyny oraz podczas leczenia miastenii.

W serwisie e-recepta.net staramy się by publikowane przez nas informację, były rzetelne i pochodziły ze sprawdzonych źródeł. Należy jednak pamiętać, że niniejszy artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić konsultacji ze specjalistą. Potrzebujesz recepty?
Rozpocznij konsultację

Źródła:

  1. Pyrantelum Owix, charakterystyka produktu leczniczego. https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public.
  2. Choroby zakaźne i pasożytnicze, red. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, PZWL, Warszawa 2017.
Udostępnij artykuł:
Potrzebujesz recepty?
Zamów konsultację