Leki uszczelniające i wzmacniające naczynia krwionośne — poznaj skuteczne preparaty
Naczynia krwionośne możemy podzielić na tętnice, żyły i naczynia włosowate. Odpowiadają za transport krwi, substancji odżywczych, gazów oddechowych, hormonów a ich odpowiednia struktura i funkcjonowanie są niezbędne dla prawidłowego działania organizmu. Istnieją jednak pewne stany, w których funkcje te zostają zaburzone. Co się do nich zalicza? Jak się objawiają? I najważniejsze: jak je skutecznie leczyć? Odpowiadamy.
- Kiedy stosować preparaty na wzmocnienie naczyń krwionośnych?
- Przewlekła niewydolność żylna
- Żylaki odbytu — hemoroidy
- Jakie stosuje się na uszczelnianie naczyń krwionośnych? Przykłady
- Substancje zawarte w lekach wzmacniających naczynia krwionośne
- Flawonoidy
- Saponiny
- Dobezylan wapnia
- Przeciwwskazania do stosowania leków uszczelniających naczynia
- FAQ — często zadawane pytania
- Czy podczas leczenia przewlekłej niewydolności żylnej można pić alkohol?
- Czy podczas stosowania leków na uszczelnienie naczyń można prowadzić samochód?
- Czy leki te można przyjmować w ciąży i podczas karmienia piersią?
Kiedy stosować preparaty na wzmocnienie naczyń krwionośnych?
Z wiekiem oraz w wyniku działania wielu czynników, do których można zaliczyć np. uwarunkowania genetyczne, choroby przewlekłe (m.in. cukrzycę), ciążę i zaburzenia hormonalne, naczynia krwionośne tracą elastyczność a ich przepuszczalność zwiększa się.
Do jakich schorzeń mogą prowadzić wspomniane zaburzenia?
Przewlekła niewydolność żylna
Przewlekła niewydolność żylna (PNŻ) jest chorobą, w której dochodzi do zaburzeń odpływu krwi żylnej z kończyn dolnych. Jest to skutkiem zaburzeń działania zastawek żylnych, które w prawidłowych warunkach zapobiegają cofaniu się krwi.
PNŻ może objawiać się na rozmaite sposoby, a najczęstsze z nich to widoczne na łydkach „pajączki”, żylaki, obrzęki i uczucie ciężkości nóg. Inne objawy to np. brązowe przebarwienia skóry, bolesne kurcze mięśni łydek, stwardnienie skóry, a w zaawansowanych przypadkach także owrzodzenia.
Żylaki odbytu — hemoroidy
Mimo podobnej nazwy, żylaki odbytu nie mają nic wspólnego z tymi pojawiającymi się na nogach. Hemoroidy to poszerzenia splotów żylnych w okolicy odbytu, powstające na skutek zwiększonego ciśnienia w tych żyłach, np. z powodu zaparć, siedzącego trybu życia, ciąży, otyłości czy dźwigania.
Objawiają się krwawieniem z odbytu, wypadaniem powstałych guzków poza odbyt, niekiedy świądem, pieczeniem lub bólem w okolicy odbytu.
Jakie stosuje się na uszczelnianie naczyń krwionośnych? Przykłady
- Calcium Dobesilate Galena,
- Calcium sobesilate Hasco,
- Galvenox,
- Phlebodia,
- Procto-Hemolan control,
- Cyclo 3 Fort,
- Diosminex,
- Venoruton Forte,
- Aescin, Reparil,
- Venożel,
- Aescin,
- Proktis-M.
Substancje zawarte w lekach wzmacniających naczynia krwionośne
Leki wzmacniające ściany naczyń zawierają różne substancje aktywne. Duża część z nich jest pochodzenia roślinnego, a niektóre to substancje syntetyczne. Do najważniejszych leków na wzmocnienie i uszczelnienie naczyń krwionośnych zalicza się dobezylan wapnia oraz leki z grupy flawonoidów i saponin.
Flawonoidy
Flawonoidy to naturalne związki występujące w roślinach. Działają przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie i ochronnie w stosunku do naczyń krwionośnych. Najpopularniejsze z nich to diosmina, hesperydyna, rutyna, kwercetyna i kemferol.
Diosmina zmniejsza przepuszczalność naczyń i zwiększa napięcie ich ścian, poprawiając w ten sposób powrót krwi z żył kończyn dolnych. Stosowana w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej, żylaków odbytu, a także w leczeniu odleżyn. Dostaniemy ją w tabletkach w preparatach dostępnych w aptece takich jak Phlebodia, Procto-Hemolan control, jako suplement diety, np. RedBlocker. Dawkowanie różni się w zależności od preparatu, dlatego przed użyciem należy przeczytać ulotkę dołączoną do opakowania lub zapytajć o radę farmaceutę. Diosminę można stosować również w formie żelu – miejscowo na skórę. W takiej formie występuje np., w preparacie Diosminex szybka ulga dla nóg.
Hesperydyna wzmacnia naczynia, zmniejsza ich kruchość i przepuszczalność. Dodatkowo wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Stosowana w połączeniu z diosminą lub wyciągiem z ruszczyka kolczastego. Dostępna w suplementach diety takich jak Detramax, Venalex oraz w leku Cyclo 3 Fort.
Rutyna wykazuje działanie ochronne wobec naczyń krwionośnych, zmniejsza ich przepuszczalność, działa antyoksydacyjnie. Wspomaga wchłanianie witaminy C. Często bywa stosowana w suplementach diety na poprawę przepływu krwi w mikrokrążeniu. Można znaleźć ją m.in. w leku Venoruton Forte.
Kemferol wykazuje działanie ochronne w stosunku do naczyń krwionośnych między innymi poprzez działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Kwercetyna uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, działa przeciwzapalnie i hamuje agregację płytek krwi (zapobiega powstawaniu skrzepów). Są one składnikami wielu suplementów diety.
Saponiny
Escyna to substancja aktywna występująca w nasionach kasztanowca. Zmniejsza przepuszczalność naczyń i zwiększa ich elastyczność, wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przeciwbólowe. Poza leczeniem przewlekłej niewydolności żylnej bywa stosowany także przy hemoroidach i zmianach pourazowych, takich jak obrzęki, stłuczenia, zwichnięcia czy zmiażdżenia. Jest dostępna w tabletkach (Aescin, Reparil) oraz do stosowania zewnętrznego w postaci maści i żelów (Venożel, Aescin, Proktis-M).
W formie doustnej preparat należy przyjmować 2 godziny przed lub 3 godziny po posiłku w dawce początkowej 40 mg 3 razy dziennie, a następnie 2 razy dziennie. W formie żelu lub maści należy stosować escynę 3 razy dziennie. W przypadku stosowania antykoncepcji doustnej dawkę escyny można podwoić.
Działania niepożądane są rzadkie i dotyczą zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego i reakcji alergicznych.
Wiele substancji aktywnych wykazujących działanie ochronne wobec naczyń krwionośnych zawiera kłącze ruszczyka kolczastego. Są to substancje takie jak ruskogenina, neoruskogenina, ruscyna, ruskozyd.
Uszczelniające naczynia zmniejszają obrzęki, poprawiają przepływ krwi w żyłach kończyn dolnych, ponadto wykazują działanie przeciwzapalne. Można znaleźć je w wielu suplementach diety, np. Colfarm Ruszczyk Kolczasty, Solgar Ruszczyk Kolczasty, Ruscoven Plus.
Dobezylan wapnia
Dobezylan wapnia to substancja wykazująca ochronne działanie na naczynia. Stabilizuje błony naczyń włosowatych, zmniejsza ich przepuszczalność oraz zwiększa elastyczność, co usprawnia krążenie żylne, zapobiega zastojowi krwi w naczyniach żylnych, zmniejsza obrzęki. Ponadto hamuje zlepianie się erytrocytów. Stosowany jest przede wszystkim w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej i retinopatii cukrzycowej oraz jako lek wspomagający w leczeniu między innymi zapalenia żył powierzchownych, zastoinowego zapalenia skóry, obrzęków, hemoroidów.
Powinien być przyjmowany w dawce 0,5-1 g/doba podczas posiłku. Leczenie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Działania niepożądane występują rzadko, a zalicza się do nich między innymi ból w nadbrzuszu, nudności, wymioty, biegunkę, ból stawów, a także reakcje alergiczne.
W aptece dostępny jest w preparatach na receptę: Calcium dobesilate Galena, Calcium dobesilate Hasco, Galvenox i bez recepty: Dobenox, Galvenox Veno, Rostil. Wszystkie z wymienionych preparatów są w formie tabletek.
Dobezylan wapnia znajdziemy również w kosmetyku Galvenox Żel. W jego skład wchodzi także wyciąg z kasztanowca, pantenol, mentol, aloes. Wskazania do jego stosowania to pielęgnacja i nawilżanie skóry osób ze skłonnościami do zasinień, obrzęków, pajączków i żylaków.
Przeciwwskazania do stosowania leków uszczelniających naczynia
Dobezylan wapnia należy odstawić w przypadku wystąpienia agranulocytozy, ostrożność powinny zachować osoby z czynną chorobą wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy, lub z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka, a w razie nasilenia objawów odstawić lek. Pozostałe substancje nie mają istotnych przeciwwskazań, poza pojawieniem się reakcji nadwrażliwości na daną substancję.
FAQ — często zadawane pytania
Czy podczas leczenia przewlekłej niewydolności żylnej można pić alkohol?
Czy podczas stosowania leków na uszczelnienie naczyń można prowadzić samochód?
Czy leki te można przyjmować w ciąży i podczas karmienia piersią?
Źródła:
- Interna Szczeklika 2024, red. P. Gajewski, Medycyna Praktyczna, Kraków 2024.
- ChPL: dobezylan wapnia, escyna, okserutyna.
- Pyrzynska K. Hesperidin: A Review on Extraction Methods, Stability and Biological Activities. Nutrients. 2022 Jun 9;14(12):2387. doi: 10.3390/nu14122387. PMID: 35745117; PMCID: PMC9227685.
- Underland V, Sæterdal I, Nilsen ES. Cochrane summary of findings: horse chestnut seed extract for chronic venous insufficiency. Glob Adv Health Med. 2012 Mar;1(1):122-3. doi: 10.7453/gahmj.2012.1.1.018. PMID: 24278808; PMCID: PMC3833478.
- Chudej J, Ziaja D. Wyciąg z ruszczyka kolczastego w leczeniu przewlekłej choroby żylnej. Varia Medica. 2018 tom 2, nr 4, 277–281.
- Yao H, Sun J, Wei J, Zhang X, Chen B, Lin Y. Kaempferol Protects Blood Vessels From Damage Induced by Oxidative Stress and Inflammation in Association With the Nrf2/HO-1 Signaling Pathway. Front Pharmacol. 2020 Jul 22;11:1118. doi: 10.3389/fphar.2020.01118. PMID: 32792954; PMCID: PMC7387620.
- J. Mieszkowski, A. Pałys, E. Budzisz, Kwercetyna – struktura, funkcje, zastosowanie kliniczne, „Farmacja Polska” 2011, nr 1, s. 18-24.
- K. Karłowicz-Bodalska i in., Leki naturalne o działaniu ochraniającym ściany naczyń krwionośnych, „czytelniamedyczna.pl” [online] http://www.czytelniamedyczna.pl/2385,leki-naturalne-o-dziaaniu-ochraniajcym-ciany-naczy-krwiononych.html.
- Uszkodzenie obwodowego układu nerwowego – jaki lek na neuropatię?
- Jakie leki podwyższą poziom serotoniny – hormonu szczęścia? Jakie są objawy jego niedoboru?
- Jaki lek na niedoczynność tarczycy i chorobę Hashimoto? Czym się różnią?
- Leczenie miażdżycy – skuteczne metody leczenia i najważniejsze leki
- Lek na zawroty głowy — jaki preparat wybrać?