Jak wygląda leczenie parestezji? Jakie są skuteczne leki na drętwienie kończyn?

Czym są parestezje? Jakie są objawy parestezji?

Parestezje to samoistne (niezwiązane z jakimkolwiek bodźcem zewnętrznym) nieprawidłowe doznania czuciowe. Mogą przyjmować uczucie:

• drętwienia i mrowienia,
• cierpnięcia,
• wrażenia przechodzenia przez ciało prądu,
• a także ciepła lub zimna.

Parestezje – przyczyny

Przyczyn parestezji może być wiele i mogą różnić się w zależności od miejsca, w którym występują.

• Chwilowe parestezje kończyn często są związane ze zbyt długim przebywaniem w niewygodnej pozycji i nacisku na nerw. W takiej sytuacji w większości przypadków ustępują niedługo po zmianie pozycji ciała.
• Niedobory niektórych witamin i minerałów, takich jak witaminy z grupy B lub magnez mogą spowodować, lub nasilać przewlekłe uczucie drętwienia, lub mrowienia.
• Przewlekłe parestezje rąk i nóg mogą występować jako objaw uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, np. w przebiegu cukrzycy (neuropatia cukrzycowa), uszkodzeń mechanicznych (urazy), lub w przebiegu boreliozy — postaci dotykającej nerwy obwodowe.
• Parestezje utrzymujące się stale w obrębie jednej lub więcej kończyn, a także tułowia, mogą występować w przebiegu stwardnienia rozsianego.
• Uczucie mrowienia i drętwienia kończyn dolnych może być objawem zwyrodnienia sznurów tylnych rdzenia kręgowego lub zespołu niespokojnych nóg, a kończyny górnej — zespołu cieśni nadgarstka.
• Z kolei nagle pojawiające się parestezje dotyczące kończyn po tej samej stronie, mogą sugerować udar mózgu.

Leczenie parestezji

Leczenie parestezji możemy podzielić na objawowe i przyczynowe. Pierwsze polega na łagodzeniu uciążliwych objawów, a leczenie przyczynowe uzależnione jest od tego, co jest główną diagnozą — np. leczenie parestezji na tle cukrzycy będzie polegać przede wszystkim na unormowaniu poziomu cukru we krwi a w przypadku niedoboru składników odżywczych, na odpowiedniej suplementacji.

Łagodzenie uczucia drętwienia i mrowienia — jak wygląda leczenie objawowe?

W sytuacji, gdy u danego pacjenta nie ma możliwości leczenia przyczynowego, pozostaje wiele opcji leczenia, które załagodzą nieprzyjemne odczucia.

Witaminy z grupy B

Przede wszystkim witamina B1, witamina B6, witamina B12 mogą być stosowane w leczeniu przyczynowym, gdy objawy wynikają z ich niedoboru oraz jako leczenie objawowe — wykazują pozytywny wpływ na funkcjonowanie nerwów. Wspomniane witaminy działają antyoksydacyjnie, regulują metabolizm nerwów oraz działają ochronnie na osłonkę mielinową nerwów.

W konsekwencji prowadzi to do załagodzenia mrowienia, drętwienia, kłucia czy innych uciążliwych objawów, dlatego osoby doświadczające objawów tego typu powinny regularnie przyjmować preparaty z witaminami z grupy B. Co więcej, poza regeneracją nerwów, witaminy te chronią je przed dalszymi uszkodzeniami.

Preparaty z witaminami z grupy B to m.in.: Witaminy B compositum APTEO, Witamina B Complex Forte Naturell, Neurobion Advance 100 mg + 50 mg + 1 mg, Swanson Daily B-Complex, Max Vita B Complex.

Kwas alfa-liponowy

Kwas alfa-liponowy to silny, naturalny przeciwutleniacz, który można znaleźć w każdej komórce naszego ciała. W łagodzeniu mrowienia i drętwienia kończyn to właśnie jego działanie antyoksydacyjne odgrywa główną rolę — bo to stres oksydacyjny jest jedną z przyczyn uszkodzenia nerwów obwodowych, a to może wywoływać parestezje.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, parestezja jest często obecna także w przebiegu stwardnienia rozsianego, a badania mówią o tym, że kwas alfa-liponowy wykazuje pozytywne działanie również w tym schorzeniu.

Preparaty z kwasem alfa-liponowym to np.: ALAnerv ON, Liponexin, Thionerv 600, Revitanerw, Symdiab ALA 600 mg, Neurolip Activ 600.

Leki przeciwpadaczkowe

Niektóre z leków przeciwpadaczkowych wykazują pozytywne działanie w łagodzeniu nieprzyjemnych objawów parestezji poprzez stabilizację błony komórek nerwowych i regulowanie przekazywania impulsów nerwowych.

Gabapentyna (Epigapent, Gabapentin TEVA) to jeden z najczęściej stosowanych leków w leczeniu parestezji o charakterze neuropatycznym. Redukuje nadmierną pobudliwość komórek nerwowych, zmniejszając uciążliwe objawy. Jest dobrze tolerowana, ale może powodować senność, zawroty głowy i obrzęki. Stosowana początkowo w dawce 100–200 mg 2–3x/doba, stopniowo zwiększanej do uzyskania oczekiwanego efektu przeciwbólowego (maks. 3600 mg/doba).

Pregabalina (Egzysta, Linefor, Pragiola, Preato) zaczyna działać szybciej niż gabapentyna, szczególnie skuteczna w leczeniu parestezji na tle cukrzycy i stwardnieniem rozsianym. Stosowane dawki to 150-600 mg/doba.

Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne

Amitryptylina (Amitriptylinum VP) jest podstawowym lekiem z tej grupy. Może powodować objawy niepożądane takie jak suchość w ustach, zaparcia, zaburzenia oddawania moczu, nadmierna sedacja, hipotonia ortostatyczna czy spadek libido. Dawka początkowa to 25 mg, zwiększana stopniowo do 75 mg/doba (maks. 150 mg/doba). Efekt terapeutyczny pojawia się po ok. 6–8 tygodniach.

Istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania TLPD, takie przerost prostaty, jaskra z wąskim kątem przesączania, stosowanie leków zwiększających stężenie serotoniny, schorzenia układu krążenia (choroba wieńcowa, niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca), jednak każdy przypadek powinien być indywidualnie przedyskutowany z lekarzem.

Należy pamiętać o tym, że leki przeciwpadaczkowe i przeciwdepresyjne dostępne są wyłącznie na receptę.

Jak zapobiegać drętwieniu kończyn?

Sposób zapobiegania parestezjom często zależy od ich przyczyny. Jeśli są wywołane cukrzycą, należy utrzymywać cukier na odpowiednim poziomie. Dieta bogata w witaminy z grupy B, kwas foliowy, magnez i kwasy omega 3 będzie korzystna dla obwodowego układu nerwowego. Ponadto należy unikać długotrwałego przebywania w jednej pozycji, a jeśli prowadzisz siedzący tryb życia, wprowadź do swojego życia aktywność fizyczną.

FAQ – pytania o leki na parestezje