Trimesan

Właściwość	Wartość
Dostępność	na receptę
Wskazania	zakażenia dróg moczowych, biegunka podróżnych, dur brzuszny
Postać	tabletki
Dawka	100 mg
Substancja czynna	trimetoprim

Trimesan — co to za lek, jak działa, w jakim celu się go stosuje?

Zgodnie z klasyfikacją medyczną Trimesan to lek przeciwbakteryjny w postaci tabletek. Zawiera substancję czynną trimetoprim, który jest pochodną diaminopirymidyny o działaniu hamującym reduktazę kwasu dihydrofoliowego. Ze względu na skład, działanie i przeznaczenie preparat ten dostępny jest tylko na receptę po wcześniejszej konsultacji medycznej. Trimetoprim to chemioterapeutyk o silnym działaniu bakteriostatycznym. Mechanizm działania polega na hamowaniu enzymu przekształcającego kwas dihydrofoliowy w tetrahydrofoliowy, który jest niezbędny do syntezy kwasów nukleinowych bakterii. W konsekwencji ułatwia to organizmowi walkę z zakażeniem i prowadzi do śmierci komórek bakteryjnych. 

W zależności od wskazania medycznego lek Trimesan przeznaczony jest dla osób dorosłych, młodzieży i dzieci od 6. roku życia. Nie zaleca się jego podawania u pacjentów poniżej 6. roku życia. Podstawowe wskazania medyczne do stosowania leku Trimesan to:

• zakażenia dróg moczowych powodowane przez wrażliwe szczepy: Proteus mirabilis, Escherichia coli, Enterobacter sp oraz gronkowce, w tym Staphylococcus saprophyticus;
• zakażenia przewodu pokarmowego: dur brzuszny oraz biegunka wywołana przez Escherichia coli, w tym biegunka podróżnych;
• zakażenia dróg oddechowych: zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii, w tym jako powikłanie w zespole nabytego upośledzenia odporności AIDS.

Ile kosztuje Trimesan?

Obecnie lek Trimesan dostępny jest w jednym wariancie opakowania, które zawiera 20 tabletek. Przy pełnej odpłatności uśredniona cena preparatu w aptece to:

• Trimesan (100 mg, 20 tabletek) - 17,90 PLN.

Czy lek Trimesan jest refundowany?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami lek Trimesan nie podlega refundacji na żadnym poziomie niezależnie od wskazania medycznego i wieku pacjenta. Oznacza to, że pacjent musi pokryć całkowity koszt zakupu tego preparatu w aptece.

Trimesan — czy istnieją zamienniki?

Na rynku dostępny jest jeden lek, który może być zamiennikiem dla tabletek Trimesan. To preparat Urotrim, który również dostępny jest tylko na receptę. O możliwości jego stosowania decyduje lekarz prowadzący i należy postępować zgodnie z jego zaleceniami.

Trimesan — jak dawkować?

Stosowanie i dawkowanie leku Trimesan ustalane jest indywidualnie przez lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Preparat przeznaczony jest do stosowania doustnego. Tabletki połyka się w całości lub można je dzielić. Najlepiej stosować je między posiłkami, ponieważ pokarm hamuje wchłanianie trimetoprimu. Czas trwania leczenia ustalany jest przez lekarza, jednak środek Trimesan należy przyjmować przez co najmniej 10 dni. Po ustąpieniu objawów chorobowych lek przyjmuje się jeszcze przez 2-3 dni, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby. Poniżej standardowe dawkowanie.

Zakażenia dróg moczowych oraz zakażenia o innej lokalizacji spowodowane przez wrażliwe drobnoustroje:

• dorośli i dzieci w wieku powyżej 12 lat: 100-200 mg co 12 h;
• dzieci w wieku 6-12 lat: 2-4 mg/kg mc co 12 h;
• u osób z klirensem kreatyniny 15–30 ml/min: 50 mg co 12 h.

Dur brzuszny:

• początkowo 300 mg co 12 h przez 2-3 dni, a  następnie 200 mg co 12 h.

Biegunka wywołana przez Escherichia coli, w tym biegunka podróżnych: 

• 200 mg co 12 h.

Zapalenie płuc wywołane przez P. jiroveci (dawniej P. carinii), np. powikłania w przypadku zespołu nabytego upośledzenia odporności (AIDS): 

• 5 mg/kg mc co 8 h lub 300 mg co 8 h;
• w leczeniu skojarzonym z dapsonem - 100 mg na dobę;
• u chorych reagujących na leczenie w ciągu pierwszych 72 h leczenie należy kontynuować przez 14 dni.

U pacjentów z klirensem kreatyniny poniżej 15 ml/min nie zaleca się stosowania tego leku. Nie wolno stosować większej niż zalecana dawki leku Trimesan. Nie wpływa to na poprawę skuteczności leczenia i może powodować działania niepożądane związane z przedawkowaniem substancji czynnej. W takiej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym.

Trimesan — stosowanie leku w ciąży i okresie karmienia piersią

Przeciwwskazane jest podawanie leku Trimesan u kobiet w ciąży. Jeżeli pacjentka jest w ciąży lub przypuszcza, że może być w ciąży, to musi niezwłocznie poinformować o tym lekarza. Jet to związane z tym, że lek Trimesan może powodować poważne zagrożenie dla rozwoju dziecka. Nie zaleca się stosowania leku u kobiet w okresie karmienia piersią. Substancja czynna przenika do mleka matki i może powodować działania niepożądane ze strony dziecka. Jeżeli podawanie leku jest konieczne, to należy przerwać karmienie ze względów bezpieczeństwa.

Trimesan — działania niepożądane

U pacjentów stosujących lek Trimesan mogą występować skutki uboczne. Nie dotyczy to każdej osoby. Rodzaj i nasilenie działań niepożądanych zależą od indywidualnych predyspozycji organizmu i stanu zdrowia pacjenta. W przypadku ciężkich objawów zagrażających życiu pacjenta należy przerwać stosowanie leku i natychmiast zwrócić się o pomoc do lekarza. Wskazaniem do ostawienia preparatu są takie działania niepożądane jak:

• zespół Stevensa-Johnsona (występowanie pęcherzy w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, gardła, odbytu, spojówek i okolicy narządów płciowych);
• zespół Lyella (ostre uogólnione zmiany rumieniowe z oddzieleniem się naskórka);
• wstrząs anafilaktyczny (objawy: omdlenia, splątanie, bladość skóry, spadki ciśnienia krwi, pocenie się, mała ilość moczu, osłabienie, przyspieszony oddech);
• krwawienia z nosa i innych krwotoków, niedokrwistość (anemia);
• zmniejszenie liczby płytek krwi i częste pojawianie się siniaków i wybroczyn;
• zasinienia skóry z powodu zwiększonej ilości odtlenowanej hemoglobiny we krwi;
• aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (objawy: ból głowy, wymioty, nudności, sztywność karku, światłowstręt);
• zmniejszenie liczby krwinek białych, granulocytów i neutropenia. 

Ponadto w trakcie terapii odnotowywano takie działania niepożądane jak m.in.:

• zwiększenie stężenia potasu we krwi;
• wzrost aktywności enzymów wątrobowych;
• gorączka;
• zmniejszenie stężenia sodu we krwi;
• zwiększenie bilirubiny we krwi;
• zwiększenie stężenia mocznika we krwi;
• zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi;
• uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu;
• wysypki skórne;
• zapalenie języka;
• wymioty;
• nudności;
• świąd;
• nadwrażliwość na światło.

Wszystkie skutki uboczne wraz z częstotliwością ich występowania wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. Wszelkie objawy niepożądane należy zgłaszać lekarzowi prowadzącemu.

Jakie są przeciwskazania do stosowania Trimesan?

Przed rozpoczęciem stosowania leku Trimesan należy skonsultować się z lekarzem oraz dokładnie zapoznać z ulotką dołączoną do opakowania. Przeciwwskazania do przyjmowania tych tabletek to:

• uczulenie na trimetoprim lub jakikolwiek inny składnik leku;
• ciężka niewydolność nerek;
• zaburzenia krwi, w tym: niedokrwistość megaloblastyczna wywołana niedoborem kwasu foliowego (anemia);
• ciąża.

Jeżeli występuje jakiekolwiek przeciwwskazanie z tej listy, to należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Wszystko po to, aby zadbać o bezpieczeństwo prowadzonej terapii i zmniejszyć ryzyko poważnych działań niepożądanych.

Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Trimesan?

W określonych przypadkach należy zachować szczególne środki ostrożności w trakcie stosowania leku Trimesan. Każdy pacjent powinien podlegać indywidualnej diagnostyce. Szczególnej uwagi wymagają osoby, u których występują takie choroby i stany jak:

• zaburzenia czynności szpiku (zaburzenia krwiotwórcze);
• niedokrwistość (anemia);
• zaburzenia czynności wątroby i choroby wątroby;
• zaburzenia czynności nerek i choroby nerek;
• jednoczesne stosowanie wybranych leków, w tym suplementów potasu. 

Podczas przyjmowania leku Trimesan u pacjenta mogą wystąpić niepokojące objawy wymagające natychmiastowego kontaktu z lekarzem. Wśród nich znajdują się m.in.:

• ból gardła, gorączka, wybroczyny (możliwe objawy uszkodzenia szpiku);
• zwiększone stężenie potasu we krwi (hiperkaliemia);
• ciężka hiperkaliemia (objawy: skurcze mięśni, zawroty głowy, nudności, biegunka, ból głowy, nieregularny rytm serca).

Wszelkie wątpliwości w zakresie terapii należy omówić z lekarzem prowadzącym, a następnie postępować zgodnie z jego wskazaniami. W ten sposób zwiększa się skuteczność leczenia oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Z czym nie łączyć?

Pacjent ma obowiązek poinformowania lekarza o wszystkich lekach stosowanych obecnie lub w niedalekiej przeszłości. Jest to związane z tym, że preparat Trimesan może wchodzić z nimi w interakcje, zmieniając swoje działanie lub powodując skutki uboczne. Szczególnej uwagi wymagają takie środki farmakologiczne jak:

• antybiotyki (np. ryfmapicyna);
• leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna);
• leki hamujące czynność szpiku kostnego (np.: fenytoina, metotreksat);
• dapson (stosowany w leczeniu opryszczkowatego zapalenia skóry lub trądu, zespołu Leśniowskiego-Crohna);
• digoksyna i prokainamid (stosowane w chorobach serca);
• spironolakton i podobne leki (leki moczopędne oszczędzające potas). 

Wszystkie te substancje wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. O możliwości jednoczesnego stosowania wybranych leków z preparatem Trimesan decyduje lekarz prowadzący. Należy stosować się do jego wskazań, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia niekorzystnych interakcji pomiędzy substancjami czynnymi, w tym m.in. dapsonem.

Trimesan — skład leku

Podstawowy składnik tabletek Trimesan to substancja czynna trimetoprim. Pozostałe składniki pomocnicze to: celuloza mikrokrystaliczna, magnezu stearynian, karboksymetyloskrobia sodowa typ C.

Pytania pacjentów o lek (FAQ)