Przełyk Barretta – co to jest, objawy, przyczyny, leczenie

Co to jest przełyk Barretta? 

Amerykańskie Towarzystwo Gastroenterologiczne zdefiniowało przełyk Barretta jako przesunięcie się linii Z w górę, proksymalnie do połączenia żołądkowo-przełykowego z obecnością metaplazji jelitowej. Metaplazja oznacza sytuację, w której nabłonek płaski, znajdujący się w przełyku, zostaje zastąpiony nabłonkiem walcowatym zlokalizowanym w żołądku. Przełyk Barretta uznaje się za stan przednowotworowy. Badania pokazują, że u osób cierpiących na przełyk Barretta występuje aż 10-krotnie większe ryzyko rozwinięcia się gruczolakoraka przełyku niż w ogólnej populacji.

Częstość występowania choroby wśród populacji całego świata wynosi ok. 2%, jednak najczęściej diagnozowany jest wśród mężczyzn powyżej 50. roku życia. Przełyk Barretta stanowi więc niezwykle poważne, a także niebezpieczne dla zdrowia i życia schorzenie.

Przełyk Barretta – objawy

Do najczęściej zgłaszanych objawów u osób, u których zdiagnozowano przełyk Barretta, należą:

• zgaga,
• cofanie się kwasu żołądkowego, 
• nudności, 
• odbijania,
• ból w nadbrzuszu.

W przypadku, gdy choroba jest już w stadium poważnym oraz rozwinął się rak gruczołowy przełyku, pojawić się mogą dodatkowo:

• trudności oraz ból w momencie połykania,
• brak apetytu.

W trakcie oceny makroskopowej, objawem świadczącym o rozwijającym się w organizmie przełyku Barretta jest występowanie łososiowo zabarwionej błony śluzowej w dowolnym miejscu przełyku. 

Nadkwasota – sprawdź czym się charakteryzuje oraz dlaczego należy ją leczyć.

Przełyk Barretta – przyczyny

Za główną przyczynę rozwoju przełyku Barretta uznaje się chorobę refluksową przełyku, znaną jako refluks, trwającą dłużej niż 5 lat. Pojawić się może refluks u niemowlaka, refluks u dzieci, ale choroba może rozwinąć się również w wieku dorosłym.

Do pozostałych czynników mogących mieć wpływ na rozwój choroby zalicza się:

• palenie tytoniu,
• otyłość (szczególnie typu centralnego),
• wiek powyżej 50 lat,
• płeć męską,
• występowanie choroby wśród członków rodziny.

Istnieje również grupa osób, u których choroba ta rozpoznawana jest przypadkowo, a jej przebieg trwa bez odczuwalnych dla pacjenta objawów klinicznych. 

Leczenie przełyku Barretta

Podstawą rozpoznania przełyku Barretta jest badanie kliniczno-morfologiczne, opierające się na badaniu endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz pobraniu licznych wycinków z błony śluzowej w kolorze łososiowym, powyżej górnej granicy fałdów żołądkowych. Celem badania jest wczesne wykrycie zmian w strukturze błony (dysplazji bądź wczesnego raka). Nadzór endoskopowy wiąże się z częstym powtarzaniem badań (co 3-5 lat u pacjentów bez dysplazji, co 6-12 miesięcy u pacjentów z dysplazją lekkiego stopnia oraz nawet co 3 miesiące u pacjentów z zaawansowaną dysplazją).

Leczenie przełyku Barretta obejmuje:

1. Wyeliminowanie wszelkich czynników, które sprzyjają występowaniu refluksu.
2. Leczenie farmakologiczne.
3. Leczenie zabiegowe (endoskopowe lub chirurgiczne).

Podstawową metodą farmakoterapii w leczeniu przełyku Barretta jest zastosowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP) – lansoprazolu, omeprazolu czy esomeprazolu.

Ponadto istnieją również mało inwazyjne techniki leczenia przełyku Barretta takie jak:

• endoskopowa mukozektomia (EMR),
• radiotermoblacja (RFA),
• krioterapia,
• terapię fotodynamiczna (PDT),
• endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa (ESD),
• koagulacja plazmą argonową (APC).

Domowe sposoby na przełyk Barretta

Leczenie choroby powinno być kontrolowane przez lekarza, gdyż nieodpowiednio dopasowane metody terapii mogą znacząco pogorszyć stan pacjenta. Istnieje jednak kilka nieinwazyjnych sposobów, które osoby cierpiące na problemy refluksowe oraz przełyk Barretta mogą wprowadzić w życie. Są to np.:

• kontrola oraz redukcja nadmiernej masy ciała,
• unikanie palenia papierosów – udowodniono, że dym papierosowy upośledza oczyszczanie się przełyku oraz zmniejsza napięcie w dolnym zwieraczu, przez co przyczynia się do nasilenia epizodów refluksowych,
• umiarkowana aktywność fizyczna – łagodna aktywność fizyczna powoduje wzmocnienie przepony w części lędźwiowej, która wchodzi w skład bariery antyrefluksowej,
• odpowiednia dieta.

Przełyk Barretta – dieta

Dieta w przypadku przełyku Barretta to niezwykle ważny element terapii. Zaleca się, aby przestrzegać kilku ważnych zasad:

• spożywane posiłki powinny być regularne oraz niewielkie objętościowo, 
• zalecana jest konsystencja papkowata, która nie będzie wzmagać wydzielania kwasu żołądkowego oraz nie podrażni przełyku,
• temperatura spożywanych posiłków nie powinna być zbyt gorąca,
• ostatni posiłek należy spożyć ok. 3-4 godzin przed snem,
• należy unikać w diecie produktów takich jak owoce cytrusowe, potrawy kwaśne, czekolada, zbyt tłuste produkty, ostre przyprawy, warzywa cebulowe, a także kawy, mocnej herbaty, napojów gazowanych oraz alkoholu,
• w leczeniu przełyku Barretta najbardziej zalecana jest dieta łatwostrawna, bogata w warzywa i owoce.