Otyłość to choroba przewlekła
Przede wszystkim sama otyłość klasyfikowana jest jako choroba przewlekła. Charakteryzuje się znacznym wzrostem masy ciała. W konsekwencji tkanka tłuszczowa pacjenta podlega procesowi zapalnemu, który prowadzi do patologicznego rozrostu podściółki tłuszczowej. Klasyfikacja otyłości bierze pod uwagę procentowy udział tkanki tłuszczowej w organizmie pacjenta. Choroba diagnozowana jest wtedy, gdy u mężczyzn tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 25%, a w przypadku kobiet przekracza 30%.
Otyłość to choroba cywilizacyjna, która jest groźna. Wpływ na to ma wiele czynników, jednak już teraz międzynarodowe organizacje biją na alarm, ponieważ w ciągu najbliższych kilku lat liczba osób z otyłością może dojść nawet do 2,7 mld. Schorzenie potocznie nazywane jest również chorobą XXI wieku. Zatłuszczenie atakuje większość narządów w organizmie i dotyczy m.in.: układu pokarmowego, nerwowego, odpornościowego oraz aparatu ruchu.
Jakie są podstawowe przyczyny otyłości?
Choroba może być wywoływana przez wiele czynników, które występują oddzielnie lub wspólnie. Wśród nich wymieniane są m.in.: predyspozycje genetyczne oraz czynniki psychologiczne, środowiskowe i hormonalne. Ponadto większe prawdopodobieństwo zachorowania na otyłość w wieku dorosłym mają osoby, u których zdiagnozowano ją w wieku dziecięcym. Bardzo często podłoże schorzenia leży w czynnikach środowiskowych.
Predyspozycje genetyczne
- mutacja genu FTO;
- zespół Pradera-Williego;
- powielanie złych nawyków żywieniowych swoich przodków.
Czynniki psychologiczne
- niska samoocena pacjenta;
- bezsenność;
- depresja i inne zaburzenia psychiczne;
- uzależnienie od jedzenia lub spożywania określonego typu pokarmu;
- zespół kompulsywnego jedzenia;
- zastępowanie emocji lub relacji międzyludzkich jedzeniem;
- zajadanie stresu.
Czynniki środowiskowe
- brak aktywności fizycznej;
- siedzący tryb życia;
- spożywanie obfitych posiłków;
- objadanie się na noc;
- przewlekły stres;
- nieregularne przyjmowanie pokarmu;
- zła dieta (bogata w: sól, cukier, niezdrowe tłuszcze).
Czynniki hormonalne
- choroba Cushinga;
- niedoczynność tarczycy;
- zaburzenia wydzielania hormonu głodu (greliny), kortyzolu, estrogenu, insuliny, DHEA, hormonu wzrostu, progesteronu lub leptyny.
Dlaczego nie możesz zbagatelizować otyłości?
Otyłość wpływa nie tylko na nasze codzienne samopoczucie i tryb życia, ale również na nasze zdrowie. W wielu przypadkach konsekwencje zachorowania mogą być zagrożeniem dla zdrowia lub życia pacjenta. Ponadto otyłość odpowiada za rozwój kilkudziesięciu innych jednostek chorobowych. Wśród nich wymienia się m.in.:
- nadciśnienie tętnicze;
- stany przedcukrzycowe lub cukrzyca typu 2;
- nowotwory;
- zespół bezdechu sennego;
- refluks żołądkowo-przełykowy;
- zaburzenia lipidowe i hormonalne;
- żylaki kończyn dolnych;
- insulinooporność;
- podwyższone ryzyko przy operacjach;
- zaburzenia psychiczne;
- izolacja społeczna;
- choroby zwyrodnieniowe;
- zakrzepica;
- obniżona samoocena.
To sprawia, że problemu otyłości nie wolno lekceważyć. Zmaganie się z zaburzeniami hormonalnymi może rozregulować prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ponadto choroba XXI wieku może doprowadzić również do kamicy żółciowej, nadciśnienia tętniczego, dny moczanowej, poważnych chorób układu sercowo-naczyniowego, przewodu pokarmowego, a także zaburzeń psychicznych. Nieleczona otyłość stanowi realne zagrożenie.
Nadwaga i otyłość – to nie to samo
Pacjenci często popełniają błąd logiczny i zamiennie określają dane schorzenie nazwami nadwaga i otyłość. Warto pamiętać o tym, że są to inne jednostki chorobowe, choć docelowo obie polegają na przyroście masy ciała w postaci tkanki tłuszczowej. Wybrane schorzenie klasyfikowane jest w oparciu o wskaźnik masy ciała BMI.
Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) podział w oparciu o wskaźnik BMI prezentuje się następująco:
- poniżej 18,5 kg/m² – niedowaga
- 18,5–24,9 kg/m² – prawidłowa masa ciała
- 25,0–29,9 kg/m² – nadwaga
- powyżej 30 kg/m² – otyłość.
Ponadto otyłość określa się w trzech stopniach:
- 30,0–34,9 kg/m² – I stopień otyłości;
- 35,0–39,9 kg/m² – II stopień otyłości;
- powyżej 40,0 kg/m² – III stopień otyłości znany jako otyłość skrajna, śmiertelna lub olbrzymia.
Udaj się do lekarza w celu postawienia diagnozy
Jeżeli Twoja waga Cię niepokoi lub masz świadomość posiadania nadprogramowych kilogramów, to skontaktuj się ze specjalistą. Bez dwóch zdań warto postawić na profesjonalną diagnostykę u lekarza, który rozpisze leczenie. Wpłynie to korzystnie na tempo pozbywania się zbędnych kilogramów oraz na jednoczesne zachowanie przy tym bezpieczeństwa pacjenta. Zbyt szybkie lub niewłaściwe odchudzanie również może być ryzykowne, ponieważ osłabia organizm. W jego trakcie pacjenci nie tylko gubią kilogramy, ale również tracą ważne składniki odżywcze.
Podstawowa diagnostyka opiera się na badaniu wizualnym wyglądu fizycznego pacjenta, a także weryfikacji wskaźnika BMI. W ten sposób wylicza się iloraz masy ciała w kilogramach na metr kwadratowy wzrostu podawany w centymetrach. Ponadto wśród badań stosuje się także:
- pomiar obwodu talii (do weryfikacji rozmieszczenia tkanki tłuszczowej trzewnej);
- bioelektroimpedancja;
- rezonans magnetyczny.
Przebieg badań diagnostycznych ustalany jest przez lekarza prowadzącego.
Jak możesz leczyć otyłość?
Terapia otyłości to nie tylko farmakologia, ale także w dużej mierze zmiana stylu życia pacjenta. Należy pamiętać o tym, że sposób i harmonogram leczenia otyłości każdorazowo jest ustalany indywidualnie przez lekarza prowadzącego i należy się do tego stosować. Jeżeli nadmierne kilogramy spowodowane są innym schorzeniem, to warto wyeliminować jego przyczyny. W przypadku cukrzycy należy dokładnie rozpoznać jej rodzaj oraz powody, a następnie leczyć przyczyny cukrzycy, dzięki czemu zwiększy się efekty terapii odchudzającej.
Zmiana stylu życia
Leczenie otyłości to przede wszystkim działania, które pomogą walczyć z nadmierną masą ciała. Na początku lekarze unikają wprowadzania farmakologii, chyba że stan pacjenta tego wymaga. Zdecydowanie częściej rekomenduje się zmianę stylu życia, wprowadzenie aktywności fizycznej, modyfikację diety, a także pozbycie się nałogów i ograniczenie stresu. Nawet mała aktywność fizyczna może krok po kroku poprawiać sytuację zdrowotną osób otyłych. Utrata masy ciała nie powinna być skokowa, ponieważ wtedy osoby otyłe z dużym prawdopodobieństwem znów przybiorą kilkanaście kilogramów lub więcej. Każdy nadprogramowy kilogram utrudnia normalne funkcjonowanie.
Leczenie farmakologiczne otyłości
Tam, gdzie inne metody zawiodą, wprowadza się leczenie farmakologiczne oraz chirurgiczne. Zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej w Polsce stosuje się trzy podstawowe medykamenty na otyłość. Są to:
- chlorowodorek naltreksonu i chlorowodorek bupropionu;
- orlistat – inhibitor lipaz z przewodu pokarmowego;
- liraglutyd – analog ludzkiego glukagonopodobnego peptydu 1.
Przyjmowanie środków medycznych ma charakter długotrwały.
Operacje bariatryczne stosowane w Polsce to m.in.:
- rękawowa resekcja żołądka laparoskopowo (podczas zabiegu zmniejsza się objętość żołądka);
- plikacja żołądka;
- założenie regularnej opaski żołądkowej;
- by-pass geriatryczny;
- balon żołądkowy.
Alternatywą jest balon żołądkowy ELIPSE, który nie wymaga zabiegu i polega na połknięciu przez pacjenta.
Postaraj się zapobiegać
Otyłość brzuszna jest chorobą cywilizacyjną, której przede wszystkim warto zapobiegać. W tym przypadku profilaktyka może okazać się bardzo skuteczna. Warto na nią postawić nie tylko wtedy, jeżeli w naszym codziennym życiu występują określone czynniki ryzyka. Zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie powinna być regularnie kontrolowana, aby móc w porę zareagować. Ważnym elementem profilaktyki jest prowadzenie cyklicznych badań medycznych.
Ponadto warto postawić na codzienną aktywność fizyczną. Tak naprawdę nawet niewielka aktywność fizyczna w ciągu dnia może dać satysfakcjonujące efekty, jeżeli wcześniej w ogóle się nie ruszaliśmy i prowadziliśmy statyczny styl życia. Dzięki niej łatwiej będzie utrzymać prawidłową masę ciała. Profilaktyka to także odpowiednio zbilansowana dieta, która powinna być dostosowana do indywidualnych predyspozycji i potrzeb danej osoby. Zdrowy tryb życia przekłada się bezpośrednio na codzienny komfort i wygodę jednostki. Nadmiar kilogramów może być bardzo uciążliwy.
Kiedy udać się do lekarza?
Otyłość to choroba, która rozwija się latami i w zaawansowanym stadium jest groźna i uciążliwa. W związku z tym nie zwlekaj zbyt długo z wizytą u lekarza. Dla wielu pacjentów nadprogramowe kilogramy są powodem do wstydu i ociągają się oni z wizytą lekarską. Każdy dzień zwłoki to pogłębianie się choroby i jednoczesne pogarszanie się stanu zdrowia osoby otyłej. Tak naprawdę do lekarza warto udać się wtedy, gdy nasz wskaźnik BMI jest zbyt wysoki, a dodatkowe kilogramy negatywnie wpływają na nasze samopoczucie i samoocenę.
Leczenie otyłości to maraton, a nie sprint
Pamiętaj o tym, że leczenie otyłości to maraton, a nie sprint. Oznacza to, że skuteczna terapia wymaga długotrwałej zmiany trybu życia, a czasem również przyjmowania medykamentów. Pacjenci podczas całego procesu muszą znajdować się pod kontrolą lekarzy. Tylko w ten sposób można zwiększyć skuteczność terapii, a także zadbać o wysoki poziom bezpieczeństwa osoby otyłej. Nie sugeruj się informacjami znajdowanymi na popularnych forach internetowych. Otyłości nie wyleczysz w krótkim czasie. Jeżeli ktoś to sugeruje, to z dużym prawdopodobieństwem efekty będą chwilowe, a kilogramy wrócą. Dźwiganie ich powoduje dodatkowy wysiłek fizyczny i obciążenie dla narządów w Twoim ciele. Nie lekceważ choroby i postaw na długotrwałe i skuteczne leczenie zgodnie ze wskazówkami lekarza. Przetrwaj maraton, a szybko docenisz zmiany na lepsze w swoim życiu.
Nie wstydź się problemu
Wielu pacjentów może mieć problemy z poczuciem wstydu, który generowany jest przez dodatkowe kilogramy. Bez dwóch zdań otyłość nie powinna być tematem tabu. Warto o niej mówić wprost i uświadamiać pacjentów. Choć coraz częściej w mediach pojawiają się spoty reklamowe i akcje o wymowie takiej, że warto kochać swoje dodatkowe kilogramy i się tym nie przejmować, to jednak taka komunikacja może wywołać więcej złego niż dobrego. Nadwaga i otyłość to poważne zaburzenia, które wymagają leczenia, a nie ich pielęgnowania i gloryfikowania. Nie wstydź się dodatkowych kilogramów, ale także nie akceptuj ich. Postaw na skuteczną i bezpieczną walkę z nimi, dzięki czemu Twoje codzienne życie zmieni się na lepsze.
Otyłość a recepta online
Jeżeli zmagasz się ze zdiagnozowaną otyłością, to dostęp do preparatów medycznych możesz zapewnić sobie w ramach zdalnej konsultacji lekarskiej. Na portalu https://e-recepta.net/ dostępna jest usługa recepty online. Polega ona na wypełnieniu formularza medycznego, wskazaniu dotychczas przyjmowanego leku, a także wniesieniu opłaty. Następnie formularz weryfikowany jest przez specjalistę, który oceni poprawność informacji zawartych w formularzu w zestawieniu z historią leczenia. Gdy zachodzi ku temu określona podstawa medyczna, to specjalista podczas recepty online wystawi e-receptę. To wygodny dokument elektroniczny, który bez problemu zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece.
Wygodne rozwiązanie – e-recepta
Skorzystanie z recepty online to przede wszystkim wygoda. Cały kontakt z lekarzem odbywa się zdalnie, dzięki czemu oszczędzasz cenny czas. Nie musisz jechać do poradni stacjonarnej i stać w kolejkach. Realizacja zgłoszenia w dniu roboczym trwa od kilkunastu minut do kilku godzin. W odpowiedzi otrzymasz e-receptę z dedykowanym kodem. Wystarczy podać go farmaceucie wspólnie z numerem PESEL pacjenta i zakupić leki. Dzięki temu zapewnisz sobie kontynuację leczenia, co przełoży się na jego skuteczność i Twoje bezpieczeństwo. E-receptę możesz zrealizować w dowolnie wybranej aptece.
Jeżeli w trakcie przyjmowania leku zauważysz niepokojące objawy, to skontaktuj się z lekarzem. Każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać Twojemu zdrowiu.